Επιβιώνουμε με όπλο τον πολιτισμό μας

Γράφει

η Μιρέλλα Καρατζά

Γεννηθήκαμε και ζούμε σε μια περιοχή στην οποία κατά το παρελθόν διαδραματίστηκαν σημαντικά γεγονότα που σημά­δεψαν τις τύχες των ανθρώπων.

Ζούμε σ’ έναν τόπο ζωντανό που οι κάτοικοί του έχουν ενσωματώσει στις δράσεις τους, το παρελθόν, την ιστορία και τις μνήμες τους.

Πηγή περηφάνιας είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά και οι ποικίλες αυθεντι­κές ελληνοχριστιανικές παραδόσεις του.

Το πενηντάχρονο δικτατορικό καθε­στώς μας άφησε τεράστια κενά. Στην πνευματική μας κληρονομιά τέθηκαν ιδε­ολογικοί φραγμοί, συνεπώς απειλήθηκε και στραγγαλίστηκε κάπως ο πολιτισμός μας.

Όμως, παρ’ όλες τις διώξεις το τμήμα αυτό του ελληνισμού κατόρθωσε να δια­τηρήσει ζωντανά τα πανάρχαια ήθη και έθιμα.

Αντιμετώπισε καρτερικά και μόνο του τις μεγάλες δοκιμασίες.

Τα τελευταία 10 χρόνια με τις κοινω­νικές και πολιτικές αλλαγές που επιτελέστηκαν, τα πατρογονικά μας εδάφη ερη­μώνουν. Στα περισσότερα χωριά μας έ­χουν μείνει άνθρωποι τρίτης ηλικίας που κι αυτοί ένας – ένας αφήνουν τούτη τη ζωή παίρνοντας μαζί τους ένα κομμάτι α­πό την παράδοση.

Θα συμφωνούσα μ’ αυτό που λέει ο γνωστός Ηπειρώτης τραγουδιστής Σάβ­βας Σιάτρας ότι: «κάθε γριούλα που πε­θαίνει είναι σαν να κλείνει και μια κινητή βιβλιοθήκη».

Γι’ αυτό πρέπει όλοι μας να βοηθή­σουμε στον τομέα του πολιτισμού. Είναι εθνική ανάγκη να διασώσουμε τον πνευ­ματικό μας πλούτο, γιατί εδώ βρίσκονται οι ρίζες και η ταυτότητά μας.

Ο πολιτισμός σε όλες τις μορφές του είναι η μοναδική μας ελπίδα, είναι μια παρηγοριά, ένα μέτωπο κατά της μιζέριας και της αθλιότητας της ζωής μας.

Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που νοιάζονται πραγματικά για τον πολιτισμό κι έχουν και κέφι και κουράγιο να προ­βάλλουν την θαυμάσια παράδοσή μας.

Να αναφερθώ εδώ στον Πολιτιστικό Σύλλογο Δερβιτσάνης που από την ίδρυ­σή του (1992) δίνει το παρόν στις πολιτι­στικές εκδηλώσεις στο χώρο μας, αλλά και σε πολλές δραστηριότητες και φε­στιβάλ στην Ελλάδα αποσπώντας βρα­βεία και τιμητικές διακρίσεις.

Είναι ο Σύλλογος που γιόρτασε για πρώτη φορά μετά από 50 χρόνια στη Δερβιτσάνη και στους Βουλιαράτες τις εθνικές μας γιορτές. Και από τότε ο εορ­τασμός αυτός έγινε θεσμός πια. Στο μεγαλοχώρι της Δρόπολης γίνονται οι κυριότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις εορτασμού, πάντα υπό την αιγίδα του Γενικού Προξενείου Ελλάδας στο Αργυ­ρόκαστρο, της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και της Νεο­λαίας της.

Ο Σύλλογος έχει πια την έδρα του στο ανακαινισμένο Πολιτιστικό Μέγαρο της Δερβιτσάνης.

Η ανακαίνιση αυτού του Μεγάρου έ­γινε από το Υπουργείο Παιδείας της Ελ­λάδας, αλλά τα προβλήματα που αντιμε­τωπίζει είναι πολλά, πρώτα απ’ όλα οικο­νομικά. Τα μέσα είναι λίγα. Του αναπλη­ρώνει όμως το κέφι η προσωπική πρωτο­βουλία, η δημιουργικότητα και η ζωντά­νια των μελών του Συλλόγου.

Ακόμη το Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αρ­γυροκάστρου δίνει κι αυτό πάντα το πα­ρόν σε πολιτιστικές εκδηλώσεις με το θεατρικό και χορευτικό του όμιλο, αφού από την ίδρυσή του , εκτός από τις προ­σπάθειες που καταβάλλει να βγάζει άξι­ους εκπαιδευτικούς έχει στόχο του και την καταγραφή του πνευματικού μας πλούτου, την κατάρτιση, πραγματοποίη­ση και υλοποίηση ερευνητικών προγραμ­μάτων για τον πολιτισμό.

Άξιος επαίνου είναι και ο Σύνδεσμος Συνταξιούχων Ελληνοδιδασκάλων Νο­μού Αργυροκάστρου για τη μεγάλη του προσφορά. Οι συνταξιούχοι δάσκαλοι, έ­χοντας αγάπη και πόνο για την παράδο­ση, βοηθούν για τη διάσωση του μακραί­ωνου πολιτισμού μας.

Ο Σύνδεσμος Ελληνοαλβανικής Φι­λίας, η Παιδαγωγική Σχολή και το ελλη­νικό Δημοτικό Σχολείο του Αργυροκά­στρου, τα σχολεία της Δρόπολης και του Πωγωνίου έχουν προσφέρει και μπο­ρούν να προσφέρουν πάρα πολλά στον τομέα πολιτισμού.

Το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Αργυρόκαστρο πιστεύουμε θα συνε­χίσει και θα ενισχύει ακόμη περισσότερο εκδηλώσεις καλλιτεχνικού και πολιτιστι­κού περιεχομένου.

Ήταν μια καλή αρχή η προβολή βρα­βευμένων ελληνικών ταινιών που οργά­νωσε στο Αργυρόκαστρο και πιστεύουμε αυτό να γίνεται και στα χωριά μας.

Πολύ επιτυχημένη υπήρξε και η συ­ναυλία του μεγάλου έλληνα τραγουδι­στή Γιώργου Νταλάρα που πραγματο­ποιήθηκε ξανά υπό την αιγίδα του Γενι­κού Προξενείου της Ελλάδας στο Αργυ­ρόκαστρο στις 16 Ιουνίου 2001.

Μια συναυλία που στέφθηκε με επιτυχία τόσο από οργανωτική πλευρά όσο και από προσέλευση θεατών, αφού χιλιάδες Έλληνες και Αλβανοί κατέκλυσαν το χώρο όπου διεξάγονται πολιτιστικές εκδηλώσεις στο θρυλικό κάστρο της πόλης.

Ο Γ. Νταλάρας πρόσφερε μια σπάνια βραδιά που δεν θα σβήσει ποτέ από τη μνήμη μας.

Βέβαια η αρχή είχε γίνει από πριν. Τα προηγούμενα χρόνια είχαν επισκεφτεί κι έχουν δώσει συναυλίες στο Αργυρόκαστρο η Μαρινέλλα, η Α. Πρωτοψάλτη με τον Κ. Μακεδόνα, αλλά αυτές γίνανε σε περιορισμένους χώρους κι έτσι δεν μπόρεσαν όλοι να τους απολαύσουν.

Να πούμε ωστόσο ότι από την πλευρά της Ελληνικής Πολιτείας γενικά δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη πολιτική που να αφορά τον πολιτισμό της Βορείου Ηπείρου.

Η Ελλάδα ίσως δεν έχει συνειδητοποιήσει ακόμη και δεν έχει αξιοποιήσει την πολιτιστική δύναμη που έχει η περιοχή.

Η Ελληνική Πολιτεία πρέπει να μελετήσει σε βάθος τα πραγματικά προβλήματα του ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου και να καταρτίσει ένα πρόγραμμα ολοκληρωμένης παρέμβασης για τον πολιτισμό πριν να είναι πολύ αργά.

Να συμβάλει στην πολιτιστική αφύπνιση και την προβολή της περιοχής.

Τα ήθη, τα έθιμα, οι παραδόσεις και γενικά ο πολιτισμός υπήρξαν πάντα τα πιο ισχυρά όπλα του ελληνισμού.

Ας τα αξιοποιήσουμε.

Από το λεύκωμα «ΑΡΓΥΡΟΚΑΣΤΡΟ – Θρύλοι και πραγματικότητα»