Η διαφθορά

ΑΠΟΨΕΙΣ

Του Κώστα Χ. ΚΩΣΤΟΥΛΑ

Διαφθορά, μια λέξη που συχνά γίνεται πρωτοσέλιδο θέμα των εφημερίδων και συζητήσεων στα τραπέζια και στα παραθυράκια των ηλεκτρονικών μέσων ενημέ­ρωσης. Μια λέξη που η χρήση της μεγαλώνει και γίνεται κάτι σαν «ταυτότητα» της εποχής, της κοι­νωνίας, της δημόσιας ζωής και της ατομικής συμπεριφοράς. Βγαίνει τόσες φορές στην επικαιρότητα που δίνεται η εντύπωση πως έγι­νε κανόνας της σύγχρονης ζωής. Και παρόλο που καυτηριάζεται σαν βαριά κοινωνική ασθένεια και παθογένεια τελικά δίνει την εντύ­πωση πως είναι αθεράπευτη, κά­τι σαν «κοινωνικό έητζ» που απει­λεί με κατάρρευση όλο το κοινωνι­κό σύστημα. Και μόνο η συχνή αναφορά γίνεται εθισμός με εκδη­λώσεις ανοχής και παραδοχής πα­ρόλο που οι αναφορές αυτές επι­σημαίνουν την επικινδυνότητα για τα θεμέλια της κοινωνίας μας. Ιδι­αίτερη επισήμανση γίνεται για την διαφθορά και την έκτασή της στον δημόσιο βίο.

Και τα περιστατικά που εμφανί­ζονται επικεντρώνονται κυρίως στη Δημόσια ζωή, σε θεσμούς και όργανα, σε υπηρεσίες και διαχειρι­στές εξουσίας των δημόσιων πραγμάτων. Είναι τα φαινόμενα εκείνα που κάνουν τον πολίτη να τρομάζει για την φθορά των θε­σμών και των αρχών της Δημόσιας Διοίκησης και να αμφιβάλλει για την αξιοπιστία του Κράτους και του πολιτικού μας συστήματος. Είναι αυτό που φέρνει στην επικαιρότητα την άποψη για «επανί­δρυση του κράτους». Η λέξη δια­φθορά και όλα τα παράγωγα αυ­τής, διαφθείρω, διεφθαρμένος, διαφθορέας, διαφθορείο, άλλοτε εθεωρούντο βαρείς και προσβλη­τικοί χαρακτηρισμοί και ετοποθετούντο στο περιθώριο της κοινω­νικής ζωής.

Στα λεξικά συγκεντρώνουν όλες εκείνες τις εκφάνσεις και αναλύ­σεις που δίνουν την χειρότερη ει­κόνα της ανθρώπινης συμπεριφο­ράς και όλα τα «αμαρτήματα» της κοινωνικής ζωής. Θα ‘λεγε κανείς πως είναι το περιεχόμενο όλο που οι αρχαίοι Έλληνες τοποθέτησαν στο «κουτί της Πανδώρας» που περιείχε όλα τα κακά του κόσμου. Μια σταχυολόγηση από το αντί­στοιχο λήμα του λεξικού Μπαμπινιώτη δίνει την έκταση της παρακ­μής της σύγχρονης ζωής αν ανα­λυθούν έτσι τα περιστατικά που κάθε μέρα έρχονται στο φως της δημοσιότητας.

Διαφθορά: η φθορά των ηθών, η εξαχρείωση, η ανηθικότητα, η κα­τάσταση στην οποία χρησιμοποι­ούνται αθέμιτα μέσα, για να πα­ραβιάζονται οι νόμοι (με δωροδο­κίες, εξυπηρετήσεις, προσφορές κλπ.) για ιδιωτικό όφελος, η δια­φθορά ανωτέρων αξιωματούχων ενός καθεστώτος, η διαφθορά στη δημόσια διοίκηση, κοινωνική, πολι­τική, ηθική, απερίγραπτη, αφά­νταστη ψυχική διαφθορά. Σήψη, εκμαυλισμός, φαυλότητα, εκφυλι­σμός, ατιμία, ακολασία, προστυ­χιά, έκκληση ηθών, Σόδομα και Γό­μορα.

Διαφθορέας: αισχρός, αναίσχυ­ντος, αχρείος, ακόρεστος, φαύ­λος, εκμαυλιστής, εκφυλισμένος, ανήθικος κ.ά.

Τρομάζει αυτή η ανάλυση της διαφθοράς με το τόσο μεγάλο φά­σμα της «εφαρμογής» της κάτι που δεν λείπει από τα περιστατι­κά που δημοσιοποιούνται. Η ανο­χή, η αποδοχή, ο εθισμός ακόμη και η «νομιμοποίηση» από την πο­λιτεία της διαφθοράς δεν ωραιο­ποιούν και δεν εξωραΐζουν την έν­νοια της λέξης και όλων αυτών των ερμηνειών. Η παρακμιακή ει­κόνα που δίνει η συνεχής επικρα­τούσα διαφθορά αντανακλά και στους διαχειριστές της εξουσίας και τους θεματοφύλακες των θε­σμών της σύγχρονης εποχής, μιας εποχής που κινδυνεύει να χαρακτηρισθεί «εποχή της διαφθοράς».