Η δραπέτευση από τη φυλακή του Σπατς

(Και μια άλλη ηρωική πράξη του Σταύρου Γκούτζου)

Από τη δύσκολη, καλά περιφρουρημένη φυλακή του Σπατς, που δεν έβγαινε εύκολα ούτε σπουργίτης, ο Σταύρος Γκούτζος με έναν έμπιστο στενό του φίλο από τη Μπρέζντανη, μια σκοτεινή χειμωνιάτικη νύχτα του 1978, κατόρθωσαν να δραπετεύσουν.

Τότε, θυμάμαι, το χωριό μας, η Δερβιτσάνη, ήταν σε ασφυκτικό κλοιό.

Οι δύο δραπέτες εννιά μερόνυχτα περπατούσαν μέσα σε βροχή, σε παγωμένο χιόνι, βρεγμένοι πατόκορφα, άυπνοι, κατακουρασμένοι και νηστικοί. Έτρωγαν μόνο βελάνια, για να ξεγελάσουν την πείνα, να κρατήσουν την ψυχή ζωντανή. Σε νερόμυλο ανασήκωσαν τις μυλόπετρες, πήραν και καταβρόχθισαν αλεύρι.

Κυνηγημένοι από στρατό και αστυνομία, κάποια στιγμή έφτασαν κοντά στο σύνορο. Όταν ετοιμάστηκαν να περάσουν απέναντι, μια ανάσα ήταν η απόσταση, λίγα τα μέτρα που τους χώριζαν από τη λευτεριά – τη γειτονική χώρα – σπάει το στομάχι του Μπρεζντανιώτη.

Δεν υπήρχε χρόνος για δεύτερη σκέψη. Η ζωή τού φίλου του κινδύνευε. Ο Σταύρος ζαλώνεται τον ασθενή, βγαίνει στη δημοσιά και παραδίνεται. Για να οδηγηθεί μετά, αυτός ξανά στη φυλακή, για να υποστεί τα δεινά κι ο φίλος του προσωρινά σε νοσοκομείο της περιοχής για νοσηλεία.

Αυτή η κορυφαία ηρωική πράξη του Σταύρου Γκούτζου, είναι μόνο μία από τις πολλές. Η ζωή έχει αποδείξει ότι οι πραγματικοί ήρωες, με τα πολλά αντιστασιακά γεγονότα – πεντακάθαρα δείγματα γραφής – δεν γίνονται αποδεχτοί, δεν τους στηρίζει κανείς. Συνήθως μένουν στην αφάνεια.