Ο Ανδρέας Ανδρίκου (Ανδρεάδης) μεριμνούσε να μάθαιναν τα Ελληνόπουλα γράμματα
ΠΟΡΤΡΕΤΑ
Ο Ανδρέας Ανδρικού, γνωστός ως Ανδρέας Ανδρεάδης, έχει γεννηθεί στην Καλογοραντζή της Κάτω Δρόπολης, Αργυρόκαστρου το έτος 1914. Οι γονείς του, Γιώργος και Αθηνά, είχαν μόνο τον Ανδρέα. Ο πατέρας του, νέος τότε, αναγκάστηκε να φύγει για την ξενιτιά, όπως πολλοί άλλοι συγχωριανοί του πήγαν ως οικονομικοί μετανάστες στις Η.Π.Α., όπου και πέθανε το 1965, μετά το θάνατο του μοναχογιού του Ανδρέα.
Ο Ανδρέας, αφού τελείωσε το Δημοτικό σχολείο στη γενέτειρά του, πήγε για ανώτερες σπουδές στο διδασκαλείο (normale) του Ελμπασανίου, το οποίο τελείωσε το 1933. Η μεσαία αυτή σχολή του Ελμπασανίου, ήταν η πιο σπουδαία στην Αλβανία για εκείνη την εποχή.
Δάσκαλος πλέον ο Ανδρέας, διορίζεται να εργαστεί στον Νομό Δυρραχίου. Εργάστηκε κατά τα έτη 1934-1936. Μετά μετατέθηκε στο Νομό Κορυτσάς, όπου εργάστηκε στο Μαλίκι, Ερσέκα και αλλού, κατά την περίοδο 1936-1940. Την περίοδο 1940-1945 βρίσκεται να διδάσκει στα Δημοτικά σχολεία Αργυροκάστρου και στο χωριό του.
Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία, δίδαξε σε σχολεία του Δελβίνου, Αργυροκάστρου, κλπ.
Για μακρύ χρονικό διάστημα, επειδή ήταν διακεκριμένος δάσκαλος και άριστος κάτοχος της αλβανικής, καθώς και ελληνικής γλώσσας, τον όρισαν Επιθεωρητή του Τμήματος Παιδείας στην Επαρχία Αργυροκάστρου. Ο Ανδρέας ήταν τύπος και υπογραμμός. Πάντοτε ήταν συνειδητός στη δουλειά του, αγαπητός με όλους τους δασκάλους, οι οποίοι τον σέβονταν και τον εκτιμούσαν ειλικρινά. Ποτέ δεν έβριζε και δεν υποτιμούσε τον άλλο, αλλά τον έπειθε με τα λόγια του.
Στις αρχές του Σεπτέμβρη του έτους 1960 η Κρατική Ασφάλεια -η περιβόητη sigurimi συλλαμβάνει τον Ανδρέα. Η πράξη αυτή διαδόθηκε αστραπιαία σ’ όλα τα χωριά του Αργυροκάστρου, ελληνόφωνα και μη και ήταν πραγματικά σαν «κεραυνός εν αιθρία» για όσους τον γνώριζαν τον καλό δάσκαλο Ανδρέα, τον ειλικρινή σύμβουλο των δασκάλων.
Άρχισε για τον Ανδρέα ο κακός ανήφορος του Γολγοθά. Δεμένος στα σκοτεινά κελιά της Ασφάλειας, δέχονταν κάθε είδους απειλές, βρισιές και τρομερά βασανιστήρια που είναι δύσκολο να περιγραφούν. Για τα πάθη του ομολόγησε αργότερα σε κάποιον συγκρατούμενό του.
Μετά από οχτώ μήνες ανακρίσεις και βασανιστήρια, ήρθε η μέρα της δίκης. Δικάστηκε από το Στρατιωτικό Δικαστήριο Αργυροκάστρου στις 26 Απρίλη 1961 με τη θανατική ποινή, με την κατηγορία της «συνεργασίας με τις Ελληνικές Μυστικές Υπηρεσίες».
Η απόφαση του στρατοδικείου, να κλείσει για πάντα τα μάτια του διακεκριμένου δάσκαλου και επιθεωρητή της Ε.Ε. Μειονότητας, εκτελέσθηκε στις 20 Ιουνίου 1961 κρυφά τα μεσάνυχτα σε άγνωστο για την οικογένεια μέρος ακόμη και σήμερα.
Για μια ακόμη φορά οι στυγνοί εγκληματίες του δικτατορικού καθεστώτος του Χότζα χτυπούν την Ελληνική Μειονότητα, εξοντώνουν έναν καλό διανοούμενο από τους πιο επιφανείς και συμπαθείς στον κόσμο της Ε.Ε.Μ.
Ο Ανδρέας Αντρικού ή Ανδρεάδης, όπως τον έλεγε ο κόσμος, ήταν ένας απλός και ακούραστος εργαζόμενος των γραμμάτων. Μεριμνούσε να μάθουν τα Ελληνόπουλα γράμματα, να συνεχίσουν ανώτερες και ανώτατες σπουδές. «Να γίνουν -έλεγε- άξιοι, δημιουργοί του μέλλοντος, του τόπου τους». Αυτό ήταν το μεγάλο του «έγκλημα», που δεν άρεσε καθόλου στις κομμουνιστικές αρχές.
Τον εξόντωσαν για να τρομοκρατήσουν τους Έλληνες της Βορείου Ηπείρου, να σκύβανε πιο πολύ το κεφάλι και να μην είχαν πολλές απαιτήσεις για την εθνική μας υπόσταση, για τη γλώσσα μας και την ενότητά μας…
Ήταν η συνηθισμένη ταχτική του Χότζικου καθεστώτος. Όταν κάτι δεν πήγαινε καλά, έπρεπε να «θυσιάσουν» κάποιον άνθρωπο με κύρος, για να πετύχουν την πλήρη υποταγή του λαού στις οδηγίες και το πρόγραμμα του Κόμματος του Ενβέρ Χότζα.
Στο πρόσωπο του Ανδρέα Ανδρεάδη ο δασκαλικός κόσμος της Ε.Ε.Μ. και όλοι όσοι τον είχαν γνωρίσει, βλέπουν ένα δάσκαλο με δέλτα κεφαλαίο, έναν άνθρωπο τύπο και υπογραμμό. Ο Ανδρέας άφησε τρεις γιους, τρία παλληκάρια. Οι γιοι του είναι περήφανοι για τον καλό τους πατέρα, τον διακεκριμένο δάσκαλο της Δερόπολης.
Αιωνία του η μνήμη!
(Από το ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ, έκδοση του Συνδέσμου Συνταξιούχων Ελληνοδιδασκάλων του Νομού Αργυροκάστρου, ΙΟΥΝΙΟΣ 2003)
