Το Γεφύρι της Εκκλησίας – Φίερι Αλβανίας

Το Γεφύρι της Εκκλησίας – Φίερι Αλβανίας

Σπύρος ΜΑΝΤΑΣ

Βρισκόταν ανάμεσα στο τότε χωριό Φίερι, κατοικημένο αποκλειστικά από Βλάχους και το απέναντι μικρό Σκόζα. Γεφύρωνε τον Γιαννίτσα ή Τζανίκα, παραπόταμο του μεγάλου Σεμένη. Σήμερα το Φίερι είναι πρωτεύουσα της Μουζακιάς, η Σκόζα προάστιό της, κι ο Γιαννίτσα διασχίζει την πόλη στο μέσο. Γεφύρι, βέβαια με κείνη τη μορφή, πέτρινο, δεν υπάρχει πια. Ανατινάχτηκε από τους Γερμανούς ναζί στις 15 Οκτωβρίου του 1944.

Το γεφύρι, τρίτοξο με δύο ανακουφιστικά παράθυρα, συνδέεται κατασκευαστικά με τη διπλανή εκκλησία. Ξέρουμε πως το 1782, με κάποιον πρωτομάστορα ονόματι Γκέκα, ξεκίνησε να αναγείρεται η περίφημη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Πρέπει λοιπόν -υποθέτουμε- τότε, λίγο πριν ή λίγο μετά, να κατασκευάστηκε και το γεφύρι, πιθανώς μάλιστα από τους ίδιους μαστόρους. Πάντως το σίγουρο είναι πως αυτά τα δύο κτίσματα, σε σημαντική θέση καμωμένα, έγιναν αιτία, αργότερα και σιγά-σιγά, να δημιουργηθεί το μεγάλο Φίερι, πρωτεύουσα σήμερα όπως ειπώθηκε ολόκληρης της Μουζακιάς.

Πρώτη μνεία του γεφυριού γίνεται στις 22 Σεπτεμβρίου του 1805 από τον Άγγλο William Leak, που από το Μπεράτι οδοιπορεί προς την Απολλωνία. Περνώντας από το Φίερι, φτωχό ακόμη χωριουδάκι που ονοματίζει Σταφίρι, διαβαίνοντας και το γεφύρι, γράφει…

«Φθάνουμε στις 5.35 στο Σταφίρι, όπου μια μεγάλη εκκλησία και ένα παζάρι δείχνουν ότι πρόκειται για χριστιανικό χωριό κάπως σημαντικό, αν και τα σπίτια του είναι απλές καλύβες από λυγαριά και λάσπη, χωρίς καμινάδες, και το παζάρι μια σειρά από άθλια καταστήματα […] Στο Σταφίρι περνάμε μια πέτρινη γέφυρα πάνω από ένα αργόσυρτο ρυάκι, ονομαζόμενο Γιαννίτσα -κυλάει από τους λόφους, στα αριστερά μας, προς τον Άψο, στριμωγμένο εδώ σε υψηλές όχθες».

* απόσπασμα από τη «Γεφυρογραφία της Πίνδου», τομ. Γ’, σελ. 365.

Σχετικά άρθρα: