Με το Μίγγο, το ατίθασο άλογο, σε γυροβολιά

Υπήρχαν μερικά πέτρινα αλώνια στα Σωφράτικα, αλλά το στάρι συνήθως οι ζευγίτες το αλώνιζαν στον κάμπο. Σε ισοπεδωμένο, στέρεο έδαφος χωραφιών, που το έπιανε κιόλας καλά ο βοριάς… Για να γινόταν εύκαιρα, άνετα το ανέμισμα της παραγωγής.

Απέφευγε, κατ’ αυτόν τον τρόπο ο ζευγίτης και την ταλαιπωρία, τον κόπο της μεταφοράς των δεματιών από τα σταροχώραφα στ’ αλώνι.

Πρωτύτερα ο πατέρας του κι αργότερα ο Θανάσης Μάσσιος – μερακλής υποδηματοποιός – τον Αλωνάρη έπαιρνε την ετήσια άδεια, για να έριχνε και να έβγαζε τα αλώνια του χωριού, ακόμα και των γειτονικών χωριών – Δούβιανης και Τεριαχατιού – με το ατίθασο άλογό του. Τον αγορασμένο Μίγγο από τους Γερμανούς, κατά την οπισθοχώρησή τους στον Πόλεμο.

(Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη το 1953 με ‘54. Προφανώς, πριν ακόμα ιδρυθεί ο γεωργικός συνεταιρισμός κι έλειπαν τότε οι θεροαλωνιστικές μηχανές. Το αλώνι είναι οργανωμένο στα χωράφια του Πύλιου. Στο σημείο αυτό γίνεται, όπως βλέπεται, η γυροβολιά).

Έκανε η οικογένεια Μάσσιου με το Μίγγο διάφορες δουλειές: Κουβαλούσε τα καυσόξυλα, το ζαηρέ, το νερό ως το 1961 που το άλογο γέρασε και δε μπορούσε να βοηθήσει πια.

– Ασχολούνταν, αποκλειστικά, με το άλογο ο παππούς μου – θυμάται ο Γιώργος Μάσσιος. – Έπαιρνε την κασαή, που ήταν τοποθετημένη σε μια καμάρα στον τοίχο του κατωγιού και κάθε τόσο το κασάιζε. Το κρατούσε πεντακάθαρο. Γυάλιζε το τρίχωμά του. Όταν καταϊδρωνε – πάνω στη δουλειά – του έριχνε μια παλιά κουβέρτα, για να μην κρύωνε κι αρρώσταινε.

-Ο Μίγγο δεν κρατούσε καπούλια – ήταν άγριο άλογο, σε κλωτσούσε αυθόρμητα, αλύπητα. Εγώ, λέει ο Γιώργος, είχα βρει τον τρόπο μου. Ριχνόμουν από το σαμάρι στα καπούλια του κι ο Μίγγο δεν αντιδρούσε διόλου. Με δεχόταν.

Κρατούσε μουλάρι κι ο Τσιότσης Νάστος στο χωριό. Έβγαζε, κουτσά – στραβά, κανένα αλώνι κι αυτός. Ήταν τόσο ήμερο το μουλάρι του, που όταν γυρόφερνε στο αλώνι, του έβαζαν καβάλα πάνω στα καπούλια άφοβα δύο και τρία μικρά παιδιά.

Ήθελε αρκετές ώρες, μέσα στην ζέστη του καλοκαιριού, να στεγνώσει, να έρθει το στάχυ για αλώνισμα. Να τρίβεται καλά η καλαμιά, να μετατρέπεται άνετα σε άχυρο, να ξεφλουδίζει εύκολα το στάχυ. Να βγαίνει το σπυρί.

– Τον ξεκούραζα, τον απάλλαζα από τη δουλειά κι εγώ τον πατέρα μου. Συχνά τον παρακαλούσα να καθίσει κάτω από τον ίσκιο του δένδρου, που ήταν εκεί κοντά, να καπνίσει το τσιγάρο του, να πιεί νερό, να δροσιστεί… – αφηγείται ο καλός μου φίλος, συνταξιούχος δάσκαλος, Γιώργος Μάσσιος (ο μικρούλης στη φωτογραφία).

Με το τρικούλι, γυρίζαμε μαζί το αλώνι, με το δριμόνι, ανεμίζαμε το στάρι…, για να καθάριζε καλά. Με το ξύλινο φτυάρι μαζεύαμε το στάρι γουλά, το σακιάζαμε, το ετοιμάζαμε για παράδοση.  Η αμοιβή γινόταν συνήθως σε λεφτά, καμιά φορά και σε γέννημα.