Δίδαξε ήθος και ανθρώπινες αξίες

ΠΡΟΣΩΠΑ

Γράφει

ο Αλκιβιάδης ΝΤΑΛΕΣ

(5 χρόνια πριν: Αφιέρωμα στον μεγάλο διδάσκαλο, Θωμά Λώλη)

Στις 27 Δεκεμβρίου 2016 έφυγε από τη ζωή, αλλά όχι από τις καρδίες μας, σε ηλικία 104 χρόνων ένας από τους μεγάλους παλιούς ελληνοδιδάσκαλους του τόπου μας στους οποίους, εν πολλή οφείλουμε τη διατήρηση της ταυτότητας μας.

Γεννήθηκε στο χωριό Σχωριάδες το 1912. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου η οικογένεια του διατηρούσε αλυσίδα αρτοποιείων. Εκεί αποφοίτησε από το Αβερώφειο γυμνάσιο. Μετεκπαιδεύτηκε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων όπου και απέκτησε το δίπλωμα εκπαιδευτικού. Υπηρέτησε με ζήλο και αφοσίωση το λειτούργημα του δάσκαλου σε διάφορα μέρη, όπως στα χωριά Κουλουρίτσα και Αλίκο του Βούρκου, στις Σχωριάδες και Μαυρόγυρο όπως και στο σχολαρχείο της Σωπικής. Επίσης υπήρξε ο πρωτεργάτης στο άνοιγμα του εφτάχρονου σχολείου της Πολύτσανης. Σε καθημερινή βάση ήταν το άτομο που συνόδευε τους μαθητές από τις Σχωριάδες στη δίωρη αυτή διαδρομή. Το 1969, με το άνοιγμα του οχτάχρονου σχολείου στις Σχωριάδες, παραιτείται του δικαιώματος της συνταξιοδότησης και επιστρέφει κοντά στους μαθητές του.

Για περισσότερο από ένα αιώνα υπήρξε η ενσάρκωση της ιστορίας του τόπου μας. Γνώρισε δύο παγκόσμιους πολέμους και έζησε μοναρχικά, απολυταρχικά και δημοκρατικά συστήματα εξουσίας. Βίωσε και επέζησε, με μερικούς μήνες φυλάκισης, από την λαίλαπα της δίωξης των ελληνοδιδασκάλων που εξαπέλυσε το ενβερικό σύστημα την περίοδο 1945-1946, κληρονομώντας με αυτόν τον τρόπο το «προνόμιο» να είναι υπό τη διαρκή επιτήρηση των οργάνων του καθεστώτος για μεγάλο μέρος της ζωής του. Τα δεινά αυτά υπέστησαν επίσης και πολλοί συνάδελφοι του από το Πωγώνι την περίοδο εκείνη, όπως οι Θύμιος Γκίκας, Μηνάς Πάρας, Δημήτρης Τσελεμέγκος , Αθανάσιος Τέρπος και διάφοροι άλλοι.

Υπήρξε μια ανοιχτή Εγκυκλοπαίδεια γνώσεων. Σοφός, σεμνός, δίκαιος και επιβλητικός, πότε λιγομίλητος και πότε χείμαρρος λόγου, δίδαξε Γλώσσα, Μαθηματικά και Ιστορία. Δίδαξε ήθος και ανθρώπινες αξίες, πατρίδα και θρησκεία και πάνω απ’ όλα, ελληνική σοφία και παιδεία.

Ήξερε να τιμά τους πάντες. Φτωχούς και πλούσιους, μικρούς και μεγάλους, χριστιανούς και μη, Έλληνες και Αλβανούς. Ήξερε να τιμάει τον Άνθρωπο. Πέρασαν από τα χέρια του χιλιάδες μαθητές οι οποίοι μόνο θαυμασμό, ευγνωμοσύνη και απόλυτο σεβασμό θρέφανε προς το πρόσωπο του. Συνεργάστηκαν μαζί του δεκάδες νεότεροι δάσκαλοι για τους οποίους ήταν πάντα ο μεγάλος δάσκαλος και μέντορας τους. Από όπου και αν πέρασε άφησε βαθιά χαραγμένα τα ίχνη του υψηλού επαγγελματισμού του. Ακόμα και στα βαθιά γεράματα δεν έπαψε ούτε για μια στιγμή να ασχολείται με τα κοινά, τα εκκλησιαστικά και τα διοικητικά του χωριού του με υψηλό αίσθημα δικαιοσύνης και συνέπειας. Η άποψη και η γνώμη του δάσκαλου Θωμά ήταν πάντα απαραίτητη και καθοριστική στην επίλυση οποιουδήποτε προβλήματος απασχολούσε το χωριό.

Η απώλεια του αφήνει πίσω ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Τα λόγια μας είναι λίγα και φτωχά για να αποδώσουν το μεγαλείο της τεράστιας πνευματικής και κοινωνικής προσφοράς που μας άφησε παρακαταθήκη.

30.12.2016