Στις τελευταίες θέσεις οι χώρες των Βαλκανίων στον Δείκτη Αλφαβητισμού ΜΜΕ 2021
Τις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη καταλαμβάνουν οι χώρες των Βαλκανίων στην κατάταξη για τον Δείκτη Αλφαβητισμού στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για το 2021, με εξαίρεση την Σλοβενία που κατατάσσεται στην 14η θέση.
Η Φινλανδία (1η), η Δανία (2η), η Εσθονία (3η), η Σουηδία (4η) και η Ιρλανδία (5η) βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης του Δείκτη Αλφαβητισμού Μέσων 2021. Αυτές οι χώρες έχουν το υψηλότερο δυναμικό να αντέξουν τις αρνητικές επιπτώσεις από τις ψεύτικες ειδήσεις και την παραπληροφόρηση λόγω της ποιότητας της εκπαίδευσης, των ελεύθερων μέσων και της μεγάλης εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, η Φινλανδία παραμένει Νο 1 μεταξύ των 35 ευρωπαϊκών χωρών που περιλαμβάνονται στον δείκτη.
Οι χώρες που βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης και συμπεριλαμβάνονται στην 5η ομάδα, είναι η Βόρεια Μακεδονία (35η), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (34η) και η Αλβανία (33η).
Το Μαυροβούνιο (32η), η Τουρκία (31η), η Βουλγαρία (30η), η Σερβία (29η), η Ρουμανία (28η) και η Ελλάδα (27η) ανήκουν στην 4η ομάδα χωρών. Αυτές οι χώρες έχουν χαμηλές δυνατότητες να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των ψεύτικων ειδήσεων και της παραπληροφόρησης κυρίως λόγω της χαμηλής απόδοσης στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την εκπαίδευση.
Η Κύπρος (26η) και η Κροατία (24η) ανήκουν στην 3η ομάδα χωρών, ενώ μόνο η Σλοβενία (14η) είναι στην 2η ομάδα των χωρών του Δείκτη Αλφαβητισμού στα ΜΜΕ.
Αυτά είναι τα ευρήματα της νέας έκδοσης του Δείκτη Αλφαβητισμού Μέσων για το 2021 από την Πρωτοβουλία Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EuPI) του Open Society Institute – Σόφια. Ο δείκτης αξιολογεί το δυναμικό ανθεκτικότητας σε ψεύτικες ειδήσεις σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, χρησιμοποιώντας δείκτες ελευθερίας, εκπαίδευσης και εμπιστοσύνης στα μέσα ενημέρωσης. Καθώς οι δείκτες έχουν διαφορετική σημασία, τους αποδίδεται διαφορετικό βάρος στο μοντέλο. Οι δείκτες ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης έχουν το υψηλότερο βάρος (Freedom House και ρεπόρτερς χωρίς σύνορα) μαζί με τους δείκτες εκπαίδευσης (PISA) με την ικανότητα ανάγνωσης να έχει το υψηλότερο μερίδιο μεταξύ τους. Ο δείκτης ηλεκτρονικής συμμετοχής (ΗΕ) και η εμπιστοσύνη στα άτομα (Eurostat) έχουν μικρότερο βάρος σε σχέση με τους άλλους δείκτες.
Η ανάλυση της κατάταξης δείχνει ορισμένα γεωγραφικά μοτίβα καθώς οι χώρες με την καλύτερη απόδοση βρίσκονται στη βορειοδυτική Ευρώπη και οι χώρες με τις χειρότερες επιδόσεις βρίσκονται στο νοτιοανατολικό τμήμα της ηπείρου. Οι αλλαγές στις ομάδες κατάταξης κατά τη σύγκριση των δεικτών του 2021 και του 2019 φαίνεται να δείχνουν επιδείνωση της κατάστασης, καθώς ορισμένες χώρες υποχώρησαν σε χαμηλότερης βαθμίδας ομάδες.
Αυτή η έκδοση έρχεται σε μια στιγμή διπλής κρίσης όταν το ξέσπασμα του Covid-19 επιδεινώθηκε από την infodemic – τον κατακλυσμό ψεύτικων ειδήσεων και παραπληροφόρησης εν μέσω πάρα πολλών πληροφοριών σχετικά με την πανδημία. Ο Marin Lessenski, συγγραφέας της έκθεσης, δήλωσε ότι «η infodemic δημιούργησε μια κρίση εμπιστοσύνης, διαβρώνοντας την εμπιστοσύνη προς στις ιατρικές και επιστημονικές γνώσεις και τα ιδρύματα, τα οποία υπήρξαν οι πρώτοι που ανταποκρίθηκαν στην υγειονομική κρίση, καθώς και κρίση εμπιστοσύνης στην διακυβέρνηση, που καθοδηγεί και διαχειρίζεται την αντιμετώπιση σε μια ολοένα και περισσότερο συνολική κρίση στην υγεία, την κοινωνία και την οικονομία».
Η έκθεση προτείνει την εκπαίδευση ως τη βέλτιστη προσέγγιση για την αντιμετώπιση των ψεύτικων ειδήσεων ως «εμβολιασμό» που προσφέρει αντίσταση ενάντια στις χειρότερες περιπτώσεις ψεύτικων ειδήσεων και μετά την αλήθεια. Η αντιμετώπιση ψεύτικων ειδήσεων και παραπληροφόρησης θα μειώσει τη ένταση των πολιτικών και κοινωνικών συζητήσεων και των αντιπαραθέσεων, θα βελτιώσει την εμπιστοσύνη στις κοινωνίες και θα συμβάλει σε ένα πιο υγιές περιβάλλον (εικονικά και κυριολεκτικά) στην πανδημία Covid-19.
Πηγή: OSIS
