Άνω Λεσινίτσα: Η ιστορική μονή Αγελάστου

Του Λεωνίδα Παππά
Στην απότομη πλαγιά του Πολιτσά, λίγο πριν καταλήξει στην Άνω Λεσινίτσα, σε ένα μικρό πλάτωμα, είναι χτισμένη η Μονή του Αγελάστου που τιμά την Υπαπαντή του Χριστού, 2 Φεβρουαρίου, 40 μέρες μετά τα Χριστούγεννα.
Αυτό που απέμεινε σήμερα είναι μία μικρή μονόχωρη εκκλησία με νάρθηκα, ενώ τα υπόλοιπα κτήρια της μονής καταπλακώθηκαν από τις κατολισθήσεις που κατεβάζει κατά καιρούς το βουνό.
Σύμφωνα με το Β. Μπαρά, το μοναστήρι προϋπήρχε του ναού του Αγίου Γεωργίου που κτίστηκε το 1525. Στο βιβλίο του «ΤΟ ΔΕΛΒΙΝΟ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ και οι Γειτονικές Περιοχές», παραθέτει τον κατάλογο των διατελεσάντων ηγουμένων, την οποία είχε συλλέξει ο Δροβιανίτης λόγιος Νικ. Μυστακίδης.

Το μοναστήρι πήρε το όνομα του «Αγελάστου» από τον κτήτορα και πρώτο ηγούμενό του, ο οποίος καταγόταν από τη Λοβίνα της Άνω Δερόπολης, από το σόι Ζιώγκα. Μορφωμένος, ενάρετος και ασκητικός, τιμόταν στην περιοχή ως άγιος. Συμφώνα με την παράδοση, δεν γέλασε ποτέ μετά την χειροτονία του, χωρίς να αποκλείεται να ήταν και το πραγματικό του όνομα.
Μετά τον 18ο αιώνα το μοναστήρι παρήκμασε και λειτουργούσε ως μετόχι των γειτονικών μοναστηριών του Θεολόγου και του Αγίου Αθανασίου (Γερμανού).
Η φυσική οχύρωση που έχει, το είχε μετατρέψει κατά καιρούς σε κρυψώνα αγωνιστών την περίοδο της τουρκοκρατίας.

Πριν από τέσσερα χρόνια (2020), λειτουργήθηκε για πρώτη φορά με πρωτοβουλία του εφημερίου π. Νικόδημο Καρακασίνα και πλέον έγινε παράδοση.
Φέτος είχαμε συλλείτουργο με τρεις ιερείς, ενώ ο εν Αθήναι Αδελφότητα του χωριού, έστειλε άρτους και Βασιλόπιτα. Μετά τη Θ. Λειτουργία ο κοινοτάρχης Γιάννης Μαστακούλης μας προσέφερε γεύμα.
Χρόνια πολλά και από χρόνου καλύτερα!