Εργατοπατέρας: Κρατικός υπάλληλος με κομματικές πλάτες

Η λέξη «εργατοπατέρας» εμφανίστηκε σε μια εποχή όπου οι συνδικαλιστές δεν θεωρούνταν πια μόνο εκπρόσωποι των εργατών. Στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, και ειδικά μετά το 1928, η κυβέρνηση Βενιζέλου επιχείρησε να ελέγξει τα εργατικά σωματεία, να αποκόψει την επιρροή των κομμουνιστών και να ενισχύσει όσους αποκαλούσε «νομοταγείς συνδικαλιστές».
Η ίδια η λέξη φτιάχτηκε από ειρωνεία. Δεν σήμαινε “πατέρας των εργατών” όπως φαίνεται, αλλά κάτι πιο σκοτεινό: «εργατοπατέρας» ήταν αυτός που, ενώ θα έπρεπε να υπηρετεί τα συμφέροντα των εργατών, φερόταν σαν πατριάρχης που διατάζει, συναλλάσσεται και κρατάει για τον εαυτό του τα προνόμια που θα έπρεπε να ανήκουν στη βάση.
Το 1930, οι πρώτοι «εργατοπατέρες» ήταν διορισμένοι στη ΓΣΕΕ με κρατική υποστήριξη. Το κράτος χρηματοδοτούσε τη συνομοσπονδία, εξασφάλιζε γερουσιαστικές έδρες για την ηγεσία της, και μοίραζε αξιώματα σε ιδρύματα και οργανισμούς. Η εξάρτηση δεν άργησε να φέρει διαφθορά.
Η ΓΣΕΕ στα μάτια πολλών εργατών είχε γίνει υποχείριο του κράτους. Ο εργατοπατέρας εμφανιζόταν ως συνδικαλιστής, αλλά λειτουργούσε ως κρατικός υπάλληλος με κομματικές πλάτες. Δεν ήταν μόνο όρος, ήταν στίγμα. Ο Τύπος της εποχής χρησιμοποιούσε τη λέξη για να δείξει την ηθική φθορά του συνδικαλιστικού κινήματος.
Το φαινόμενο πήρε μόνιμο χαρακτήρα από τη δεκαετία του 1950 και μετά. Εργατοπατέρες υπήρχαν και στη Χούντα, μερικοί μάλιστα διορισμένοι απευθείας από το καθεστώς. Όμως το φαινόμενο άνθισε περισσότερο τη Μεταπολίτευση, όταν οι εργατικές οργανώσεις έγιναν πεδία μικροκομματικής επιρροής και εξυπηρέτησης ημετέρων.
Η λέξη «εργατοπατέρας» δεν μπήκε ποτέ επίσημα σε νόμο ή συνταγματικό κείμενο. Ήταν όμως παρούσα σε πρωτοσέλιδα, αφίσες, διαδηλώσεις και σάτιρες. Ήταν η ετικέτα για όσους δεν έμοιαζαν με εργάτες αλλά με επαγγελματίες της επιβίωσης στις πλάτες των εργατών.
Κάθε φορά που ένας συνδικαλιστής ξέφευγε από τον ρόλο του και γινόταν «παράγοντας», η λέξη ανασταινόταν. Το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ το συνδικάτο, αλλά η πατρωνία. Ο «εργατοπατέρας» έγινε σύμβολο εκείνης της Ελλάδας που έκρυβε τις αντιφάσεις της πίσω από παχιές λέξεις και φτηνές παροχές.
Πηγή: sportime.gr