Η Δώρα δεν είναι ένας αριθμός

Η Δώρα δεν είναι ένας αριθμός

Γράφει η Γεωργία Μοσχονά

«Συνένοχος είναι όποιος σιωπά, σαν μας αφανίζουν»

Ούτε περιοριστικά μέτρα, ούτε ασφαλιστικά μέτρα, ούτε μηνύσεις, ούτε δικαστήρια, ούτε παιδιά, ούτε οικογένεια, ούτε αστυνομία, ούτε κράτος, ούτε παιδεία, ούτε από κάπου να πιαστούμε, έστω για λίγο να νιώσουμε ασφαλείς.

Δεν μας σκοτώνει ούτε η ατυχία, ούτε η λάθος ώρα, ούτε οι επιλογές μας, ούτε ότι προκαλέσαμε, ούτε ότι εξαιτίας μας άλλαξε ο εκάστοτε γυναικοκτόνος, ούτε ότι εμείς με τις πράξεις μας τον ωθήσαμε να μας σκοτώσει. Φταίει η πατριαρχία και το έχουμε πει τόσες πολλές φορές που έχουμε μουδιάσει.

Η γυναικοκτονία της Δώρας στο Αγρίνιο από τον πρώην σύντροφό της, η 10η γυναικοκτονία στη χώρα φέτος, δεν είναι απλώς μία ακόμα τραγωδία. Είναι το αποτέλεσμα ενός συστήματος που συνεχώς αποτυγχάνει να προστατεύσει τις γυναίκες και να αλλάξει τις αντιλήψεις που γεννούν τη βία. Και ας λένε πολλοί πως «όλα είναι καλύτερα τώρα», πως «ο κόσμος εξελίσσεται». Κι όμως, εμείς συνεχώς αναρωτιόμαστε αν την επόμενη μέρα θα είμαστε εμείς ή κάποια που γνωρίζουμε. Αν η επόμενη τραγωδία θα έχει το όνομά μας.

Η Δώρα δεν είναι μια στατιστική, δεν είναι απλώς ένα όνομα σε μια αναφορά, μια ακόμα «δολοφονία που συνέβη». Η Δώρα ήταν άνθρωπος, ήταν ζωή, ήταν όνειρα, σχέδια, χαμόγελα, αγωνίες για το μέλλον. Όλα αυτά κόπηκαν βίαια, άδικα και με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης για το τι ακριβώς συνέβη. Αυτή η γυναικοκτονία, όπως και οι άλλες 9 φετινές, δεν είναι αποτέλεσμα απλώς μίας προσωπικής «κακιάς στιγμής». Είναι η συνέπεια ενός περιβάλλοντος που θρέφει τη βία και την υποτίμηση, που βλέπει τη γυναίκα ως κάτι λιγότερο, κάτι που μπορεί να ελεγχθεί ή να εξουθενωθεί.

Η χρήση της λέξης «γυναικοκτονία» από τα μέσα ενημέρωσης, είναι μία πρόοδος, αλλά δεν είναι αρκετή. Ενώ πλέον χρησιμοποιείται η λέξη, βλέπουμε να παραμένουν υπονοούμενα που διαστρεβλώνουν την αλήθεια. Οι γυναίκες συνεχίζουν να κατηγορούνται έμμεσα, να φέρουν τις ευθύνες για τη βία που τους ασκείται. Λέξεις όπως «αντιπαράθεση», «έλλειψη επικοινωνίας» ή «προβλήματα σχέσης», αναπαράγουν την ιδέα ότι η βία είναι μία «λογική συνέπεια», ένα φυσικό επακόλουθο της δυσλειτουργίας μιας σχέσης.

Τα μέσα ενημέρωσης, λοιπόν, ως επί το πλείστον, ενώ αναγνωρίζουν την εγκληματική πράξη, συχνά σιωπούν ή ωραιοποιούν τις αιτίες πίσω από την πράξη, δίνοντας έτσι χώρο για την αναπαραγωγή της πατριαρχικής νοοτροπίας που θέλει τις γυναίκες να ευθύνονται για το κακό που τους συμβαίνει.

Πόσες ακόμα γυναικοκτονίες πρέπει να μετρήσουμε πριν συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα είναι βαθύτερο από έναν δήθεν «κακοποιημένο άντρα» ή μια «τρελή γυναίκα»; Όταν μια γυναίκα χάνει τη ζωή της από τα χέρια ενός συντρόφου, αυτό είναι η άμεση συνέπεια μιας κοινωνίας που συνεχώς «νομιμοποιεί» και αποδέχεται τη βία σαν λύση. Δεν φταίνε οι επιλογές της, δεν φταίει η «λάθος στιγμή», δεν φταίει η «προβληματική σχέση». Φταίει η κοινωνία που τη βλέπει ως κατώτερη, φταίει το κράτος που δεν παρέχει ουσιαστική προστασία, φταίει η παιδεία που δεν καταπολεμά τις διαστρεβλωμένες αντιλήψεις περί φύλου.

Μέσα σε όλο αυτό το σκοτάδι, είναι επιτακτική η ανάγκη για ένα οργανωμένο, ενεργό φεμινιστικό κίνημα που θα φέρει τη φωνή μας σε κάθε γωνιά της κοινωνίας. Ενός κινήματος που δεν θα ζητάει «συμπαράσταση» ή «προστασία», αλλά που θα απαιτεί την ισότητα, την προστασία της ζωής και την καταδίκη της βίας σε όλες τις μορφές της. Ένα κίνημα που δεν θα περιορίζεται στο να «εκφράζει» την οργή του, αλλά που θα οργανώνει δράσεις, θα εκπαιδεύει και θα αφυπνίζει. Γιατί μόνο όταν οι άντρες βρεθούν στο πλευρό μας, ως αλληλέγγυοι και σύμμαχοι, θα καταφέρουμε να σπάσουμε τις αλυσίδες του φόβου και της βίας.

Αυτό που ζούμε δεν είναι απλώς ένα ατομικό πρόβλημα, δεν είναι απλώς «κάποιες περιπτώσεις». Είναι ένα συλλογικό πρόβλημα που αφορά όλους μας. Χρειαζόμαστε την ενεργή συμμετοχή ανδρών που δεν ανέχονται τη βία, που κατανοούν τη σημασία της ισότητας και του σεβασμού, που θα σταθούν απέναντι στην κανονικοποίηση της έμφυλης βίας και του μισογυνισμού. Χρειαζόμαστε μια κοινωνία που θα αλλάξει τη ρητορική της, που θα πει «ως εδώ», που δεν θα αφήσει καμία γυναίκα μόνη της στο σκοτάδι.

Η Δώρα δεν είναι ένας αριθμός. Είναι το πρόσωπο μιας κοινωνίας που δεν έχει ακόμα καταφέρει να προσφέρει προστασία στις γυναίκες της. Και αν οι αριθμοί συνεχίσουν να αυξάνονται, αν η σιωπή συνεχίζει να καλύπτει τη φωνή μας, τότε η κοινωνία αυτή δεν έχει μέλλον. Μέχρι τότε, όμως, θα συνεχίσουμε να φωνάζουμε για κάθε γυναίκα που χάθηκε άδικα, για κάθε γυναίκα που φοβάται να βγει από το σπίτι της, για κάθε γυναίκα που παλεύει να επιβιώσει μέσα σε ένα σύστημα που την καταδικάζει. Και δεν θα σταματήσουμε να τραγουδάμε δίχως φόβο, για να θυμόμαστε, να αντιστεκόμαστε και να απαιτούμε την αλλαγή.

Το “Canción sin Miedo” της Vivir Quintana αποτελεί ένα τραγούδι-ύμνο κατά των γυναικοκτονιών στο Μεξικό και ευρύτερα στη λατινική Αμερική. Η συνθέτρια του, Vivir Quintana, σε μια συμβολική κίνηση, τραγούδησε και βιντεοσκόπησε το τραγούδι μαζί με μητέρες από την Οαχάκα του Μεξικού, των οποίων οι κόρες έπεσαν θύματα γυναικοκτονιών. Από τότε το τραγούδι αυτό έχει γίνει λάβαρο, σε πολλές γλώσσες και στην ελληνική.

Το τραγούδι του αγώνα, το τραγούδι της ελευθερίας, το τραγούδι για τη Δώρα και όλες τις γυναίκες που δεν μπορούν πια να τραγουδήσουν, δεν θα σιγήσει. Θα τραγουδάμε δίχως φόβο, για την ασφάλεια και την ισότητα μας.

“Να τρέμει το κράτος, να κλείνουν οι δρόμοι
Να τρέμει όποιος χέρι τολμά και σηκώνει
Μας παίρνουν με βία την ξεγνοιασιά
Μας φύτεψαν φόβο, μα φυτρώσαν φτερά

Και κάθε λεπτό σχεδόν κάθε μέρα
Θρηνούμε μια κόρη αδερφή και μητέρα
Μέσα σε μια νύχτα μας εξαφανίζουν
Συνένοχος είναι όποιος σιωπά,
σα μας αφανίζουν

Για εκείνες τις νύχτες που γύριζα μόνη
Στη θέα μιας μορφής το αίμα μου να παγώνει
Για όλα τα χέρια που σφίγγουν κλειδιά
Γινόμαστε όλες μαζί μια γροθιά!

Δικαίωμα δεν έχεις στο σώμα μου επάνω,
Δε σου πέφτει λόγος πού πάω και τι κάνω
Δεν είναι αγάπη ο πόνος κι η βία
Όλες απαντάμε, αν αγγίξεις μία

Κι αν δε το κατάλαβες τούτοι οι στίχοι
Φωνάζουν πως βρίσκομαι εδώ από τύχη
Με οργή τραγουδάω, ακούστε με όλοι
Στο σπίτι αν δεν έρθω, κάψτε την πόλη

Με λένε Ανίσα, Καρολάιν και Ελένη
Με σκότωσε το σύστημα που τους ξεπλένει
Είμαι η Τζεβριέ, η Ζάκι, η Μαρία
Νεκταρία, Ανθή, Ζωή, Αδαμαντία
Στο όνομα μου γράψτε νέα, ιστορία

Για εκείνες τις νύχτες που γύριζα μόνη
Στη θέα μιας μορφής το αίμα μου να παγώνει
Για όλα τα χέρια που σφίγγουν κλειδιά
Γινόμαστε όλες μαζί μια γροθιά!

Δικαίωμα δεν έχεις στο σώμα μου επάνω,
Δε σου πέφτει λόγος πού πάω και τι κάνω
Δεν είναι αγάπη ο πόνος κι η βία
Όλες απαντάμε, αν αγγίξεις μία”

reader.gr

Σχετικά άρθρα: