Η μανα – Ευθυμία με την καρδιά στα δεξιά

Έπεσα πάνω σε αυτή την παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία που βλέπετε, στην οποία ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας Σέλλειου βρίσκεται και η μανα – Ευθυμία, τότε πολύ γριά.

Στο νου μου ήρθε κείμενο σε βιβλίο του Θανάση Ντίνου, με τις αναμνήσεις της:

«Στις 15 Δεκεμβρίου 1979 επισκέφτηκα τη μανα – Ευθυμίας Σέλλειου στη Δερβιτσάνη και έγραψα σε σημειωματάριο τις αναμνήσεις της. Πλάι στο όνομά της έγραψα: 100 χρονών.

-Πόσο ετών είμαι Πίλιο (Σπύρος, ο γιος της), πες μου;

-96.

-Δεν είναι πολλά. Έχω την καρδιά μου στη δεξιά πλευρά γι’ αυτό δεν έχω θάνατο. Το είπα και αυτό το μυστικό. Δε θέλω να πεθάνω. Αλλά όταν έρθει να με πάρει, να είμαι στον ύπνο.

Ερχόταν ο αγάς για το φόρο, φτωχοί εμείς, του κλαιγόμασταν. Κι εφόσον δεν είχαμε λεφτά, σε ένα σακί μάζευαν ότι έβρισκαν: ταψιά, κατσαρόλες… δε χάριζαν.  

Δεν είχαμε νερό κι ας έτρεχε του Λιμπόχοβου, ας χυνόταν στο λάκκο, ο αγάς χωρίς πληρωμή, δεν σου έδινε ούτε κόμπο.

Πίναμε νερό από το βάλτο. Βγάζαμε νερό με τον κουβά από το σερτό. Σε όνειρο βλέπω σαν να μου πέφτει ο κουβάς κι εγώ να το παλεύω με το τσιγκέλι να τον βγάλω από  το βάθος. Είναι σκεπασμένοι τώρα οι σερτοί.

Βλέπω τη νύχτα σαν να κόβω ξύλα στο βουνό. Σαν να φορτώνω ξύλα και χόρτο για το βιο στην κουρασμένη πλάτη μου. Τα νεανικά χρόνια αναπολώ, όλο σικλέτι. Πού βρήκαν δρόμο κι ήρθαν τα γεράματα.

Έτριζαν τα έντερα από τη νηστεία. Τρώγαμε ψωμί και κρεμμύδι. Χτυπούσε ο πεθερός το μπαστούνι στο πάτωμα για να άκουγε η νύφη. Κι έλεγε: Η άξια νύφη ζαλώνεται όχι μία, αλλά δύο βαλέρες. Κόπηκε η μέση μου, πονάει ακόμα από το ζάλωμα.

Κοντά δε βλέπω καλά,. μακριά διακρίνω καλύτερα.

Θυμάμαι τους τούρκους στρατιώτες νηστικούς να ζητιανεύουν ψωμί πάνω στη φυγή τους. Και τους αγωγιάτες θυμάμαι, που με τα άλογα μετέφεραν τους άνδρες μας για τα ξένα. Ο άνδρας μου ξενιτεύτηκε 9 χρόνια, στο άνθος της ζωής. Πάνε να νιάτα, έλα πού να τον έβρισκα. Έσφιξα την καρδιά. Γύρισε στο χωριό και πέθανε. Όλοι όταν έρχονταν απ’ έξω, το πρόσωπό τους φαίνονταν μια χαρά, μέσα είχαν τη σκόνη της Αμερικής…

…Μα πώς με έχει κάνει η μάνα μου έτσι, να τα ξέρω όλα… και με την καρδιά στα δεξιά…»   

29.04.2025