Η ταυτότητα του Έλληνα Βορειοηπειρώτη

*Του Θεοφάνη ΜΠΟΥΖΗ

Μετά από την απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για πέντε αλλαγές στην αστυνομική ταυτότητα (την διαγραφή του δακτυλικού αποτυπώματος, του ονοματεπωνύμου της/του συζύγου, του επαγγέλματος, της υπηκοότητας και του θρησκεύματος) στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας ξέσπασε μεγάλος θόρυβος. Πολιτικοί και κληρικοί, βου­λευτές και μητροπολίτες δημοσιογράφοι και καλλιτέχνες, απλοί πολίτες όξυναν τους τόνους της αντιπαράθεσης, κυρίως ως αναφορά την αναγραφή ή όχι του θρησκεύματος στις νέες ταυτότητες. Η αντιπαράθεση έφθασε στα πρόθυρα κρίσεως της σχέσης Κράτους – Εκκλησίας. Εύχομαι η κρίση αυτή να ξεπεραστεί και να κυριαρχήσει η λογική.

Υπό αυτές τις συνθήκες και με δεδομένο το γεγονός πως εδώ και περίπου μια 10ετια στην ελληνική κοινωνία έχουν ενταχθεί (έστω και ανεπίσημα) χιλιάδες Βορειοηπειρώτες θα ήταν λογικό να περιμένει κανείς κάποια θέση του βορειοηπειρωτικού τύπου και γενικά της βορειοηπειρωτικής κοινότητας, στο εν λόγω ζήτημα (την αναγραφή ή όχι του θρησκεύματος στις νέες ταυτό­τητες).

Προσωπικά επιλέγω ουδετερότητα, όχι γιατί δεν έχω άποψη, απεναντίας έχω και πεντακάθαρη, αλλά πιστεύω πως για τους συμπατριώτες μου αυτή την στιγμή έχει προτεραιότητα όχι το είδος της ταυτότητας, αλλά η ίδια η ταυτότητα. Εμείς οι Βορειοηπειρώτες θα ήμασταν πανευτυχείς αν θα είχα­με την ελληνική αστυνομική ταυτότητα, έτσι όπως θα προσαρμοστεί τελικά από τους αρμόδιους και θα αποδεχθεί από τον ελληνικό λαό. Θέλω να πι­στεύω πως η άποψή μου αυτή, συμπίπτει με το σύνολο των απόψεων των συ­μπατριωτών μου. Όταν οι Έλληνες συζητούν, με το δίκιο τους, εμείς οι ξεχα­σμένοι Έλληνες, πιστεύω ατράνταχτα πως έχουμε το δικαίωμα να αγωνιστούμε για την αναγνώρισή μας ως Έλληνες, έχουμε το δικαίωμα να αγωνι­στούμε για την ταυτότητά μας.

Με ή χωρίς αστυνομική ταυτότητα

Με ή χωρίς την αστυνομική ελληνική ταυτότητα στην ουσία οι Βορειοηπει­ρώτες θα παραμείνουν Έλληνες στην ψυχή και την καρδιά, όπως άλλωστε εδώ και χιλιάδες χρόνια μπόρεσαν με πίστη και αυτοθυσία να διατηρήσουν την ελληνικότητά τους. Με ή χωρίς την ταυτότητα δεν πρόκειται να αλλάξει η αγάπη τους για το ελληνικό έθνος, ο σεβασμός τους για τον ελληνικό πολιτι­σμό, η πίστη τους στην ορθοδοξία, με ή χωρίς την ταυτότητα ο ρυθμός της καρ­διάς τους θα συνεχίζει να κτυπά αρμονικά με τον ρυθμό του ελληνικού ύμνου.

Εάν τελικά η ελληνική πολιτεία θα δώσει στους Βορειοηπειρώτες την ελ­ληνική ιθαγένεια, κατά συνέπεια την αστυνομική ταυτότητα, τότε θα δι­ευκολύνει αφάνταστα την ροή των πραγμάτων ως αναφορά την λύση των προβλημάτων που αυτοί αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή.

Με την ταυτότητα (ως κρατικό έγγραφο) στην κατοχή τους οι Βορειοη­πειρώτες, ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί συνολικά, θα έχουν την δυνατό­τητα να διαπραγματευτούν και να καλλιεργήσουν νέες σχέσεις πιο ουσιώδεις με κάθε τμήμα του κρατικού μηχανισμού, με κάθε κύτταρο της ελληνικής κοι­νωνίας, που επέλεξαν οι ίδιοι να ζήσουν τα τελευταία 10 χρόνια αναγκα­σμένοι ή όχι από οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες. Υπογραμμίζω πως αυτή η επιλογή δεν έγινε τυχαία, αντιθέτως πηγάζει εκτός των άλλων, κυ­ρίως από συναισθηματικούς παραμέτρους (ήθη και έθιμα, θρησκευτική πίστη, εθνική υπερηφάνεια). Η σχέση που θα μπορέσει ο Βορειοηπειρώτης να σχη­ματίσει με την κοινωνία που ζει δια μέσω της ταυτότητας που θα του παραχωρήσει το ελληνικό κράτος, θα τον κάνει να αισθανθεί ολοκληρωμένος ως πολίτης και ως άνθρωπος. Κακά τα ψέματα, αυτή την στιγμή για τους Έλλη­νες της Αλβανίας η σημασία των λέξεων αυτών απέχει πολύ από την πλήρη έννοιά τους. Στην πραγματικότητα οι Βορειοηπειρώτες όχι μόνο δεν νιώθουν, αλλά είναι παραμελημένοι, ξεχασμένοι στην μοίρα τους. Ταυτόχρονα, η νέα σχέση που θα προκύψει ανάμεσα στους Βορειοηπειρώτες ως Έλληνες πολί­τες και το ελληνικό κράτος και γενικά την ελληνική κοινωνία, θα καρποφορήσει σε αντίστοιχα οφέλη.

Πολιτογράφηση

Είμαι από τους ανθρώπους που πιστεύουν πως η μόνη ουσιαστική λύση πάνω σε αυτό που επιδιώκουν και μελλοντικά ονειρεύονται οι συμπατριώτες μου, είναι η επίσημη αναγνώρισή τους ως Έλληνες πολίτες. Πράγματι η διαδικασία πολιτογράφησης έχει αρχίσει. Πριν ένα χρόνο περίπου, οι ομοεθνείς από την Αλβανία άρχισαν μαζικά να προσκομίζουν στους Δήμους που δια­μένουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα με στόχο την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας. Δυστυχώς η διαδικασία αυτή προχωρά με βήματα και ρυθμό χελώνας. Μετά από ένα χρόνο (χωρίς βέβαια να είμαι εντελώς απόλυτος), δεν γνωρίζω εάν κάποιος Βορειοηπειρώτης έγινε τελικά Έλληνας πολίτης δια μέσω της πιο πάνω διαδικασίας. Στους Δήμους, η διαδικασία πολιτογράφησης εάν εξαιρέσουμε την αρχική καθυστέρηση, ρέει φυσιολογι­κά, σε κανονικούς ρυθμούς. Στα πιο πάνω σκαλιά το νήμα κόβεται. Εμείς ωστόσο περιμένουμε και ελπίζουμε. Στην ελληνική κοινωνία σήμερα μπορείς να βρεις εύκολα πολιτογραφημένο ως Έλληνα από κάθε φυλή του ανθρω­πίνου γένους, δύσκολα όμως θα βρεις Βορειοηπειρώτη. Λογικά τίθεται το ερώτημα: Γιατί;

Η ταπεινή μου άποψη είναι πως οι Βορειοηπειρώτες θα πρέπει να αποτελέσουν όχι μόνο το πρώτο, αλλά και πιο σίγουρο ανθρώπινο δυναμικό που θα μπορέσει να πολιτογραφηθεί στην Ελλάδα.

Αυτό, γιατί οι συμπατριώτες μου είναι προικισμένοι με κάτι ξεχωριστό από τους άλλους. Έχουν πλήρη ελληνική συνείδηση, οι χορδές της οποίας σε πολλές περιπτώσεις, ας μου επιτραπεί η παρατήρηση, χωρίς να παρεξηγηθώ, είναι πιο ευαίσθητες από την συνείδηση μερικών Ελλήνων που έχουν την επίσημη αστυνομική ταυτότητα. Όταν διατυπώνω την άποψη πως οι Βορειοη­πειρώτες πρέπει να πολιτογραφηθούν ως Έλληνες πολίτες, ασφαλώς και δί­νω προτεραιότητα στον Βορειοηπειρώτη άνθρωπο που δικαιούται αυτήν την «πολυτέλεια», χωρίς να ξεχνώ από πού έρχεται, χωρίς να ξεχνώ τα πάτρια εδάφη. Όσον αφορά αυτούς που ισχυρίζονται πως αν οι Βορειοηπειρώτες γίνουν Έλληνες πολίτες θα εγκαταλείψουν οριστικά την Βόρειο Ήπειρο, θε­ωρώ πως δεν έχουν πειστικά επιχειρήματα. Έτσι κι αλλιώς ο ξεριζωμός των Βορειοηπειρωτών είναι γεγονός. Το να πιστεύεις πως η επιστροφή τους θα εφαρμοστεί, δημιουργώντας εμπόδια για πλήρη δικαιώματα στην Ελλάδα, δεν είναι κατά την δική μου άποψη, ούτε πατριωτικό, ούτε ανθρώπινο και αν θέλετε ούτε διευκολύνει την επιστροφή.

*Ο Θεοφάνης Μπούζης γεννήθηκε το 1956 στο Κλεισάρι Δεροπόλεως Αργυροκάστρου.

Μαθητής Λυκείου διακρίθηκε για την κλίση του στα γράμματα. Φοίτησε με Άριστα από το Ανώτατο Γεωργικό Ινστιτούτο. Εργάστηκε σε επιστημονικά ιδρύματα, μέχρι Διευθυντής. Κατέχει τον τίτλο «Δόκτωρ Γεωργικών Επιστημών». Έχει δημοσιεύσει στην Αλβανική γλώσσα έργα επιστημονικού περιεχομένου. Από το 1991 κι ως που έφυγε από τη ζωή έζησε και εργάστηκε στην Ελλάδα (Αίγιο). Έχει δημοσιεύσει σε εφημερίδες πολιτικοκοινωνικά άρθρα. Οι απόψεις του, που θα φιλοξενηθούν στην epimenoume.gr, έχουν συμπεριληφθεί στο πρώτο βιβλίο του, που φέρει τον τίτλο «Άξιοι της μοίρας μας».

Στο εξώφυλλο είναι η φωτογραφία του.

«Ομογενής», Ιούνιος 2000