Μια Ελληνική Κοινότητα που αρνείται να πεθάνει

Γράφει ο Αλκιβιάδης Νταλές

Διαβάζοντας το βιβλίο «Θα έρθουν οι Έλληνες τον Αύγουστο»

Όπως σε όλα τα βιβλία του Γιώργου Μύτιλη και σε τούτο, στο επίκεντρο στέκει ο άνθρωπος του τόπου μας. Εργατικός, τίμιος, φιλότιμος, φιλόξενος, φιλόδοξος, φιλομαθής, με βαθιά φιλοσοφημένη σκέψη.

Μέσα από μικρά αποσπάσματα της καθημερινής ζωής του καθενός ξεχωριστά, ο συγγραφέας κατορθώνει με μαεστρία να σμίξει όλα τα κομμάτια του μωσαϊκού.

…Και, τελικά, καταλήγεις να έχεις μπροστά σου ένα ολοκληρωμένο πορτρέτο με όλες τις πινελιές που αρμόζουν στον εξωτερικό και εσωτερικό ψυχικό κόσμο των ηρώων που δεν είναι άλλοι, παρά ο διπλανός μας Άνθρωπος, ο αγωνιστής της ζωής και της δύσκολης, σκληρής επιβίωσης.

Μην περιμένετε να διαβάσετε μυθοποιημένες ιστορίες ανδρείας και βιογραφίες ουρανοκατέβατων «ηρώων». Οι πρωταγωνιστές των πεζογραφημάτων του Γιώργου, είναι οι απλοί συγχωριανοί του, υπαρκτά πρόσωπα και όχι προϊών μυθοπλασίας: Είναι ο αγρότης, ο μαντεμτζής, ο μυλωνάς, ο σαμαρτζής, ο δάσκαλος, ο κατατρεγμένος, ο ξενιτεμένος…

Ο συγγραφέας, βαθύς γνώστης της πραγματικότητας και του περιβάλλοντος γύρω του, όπως η μέλισσα συλλέγει το νέκταρ από κάθε λουλούδι, επιλέγει στιγμιότυπα από την ζωή, τα οποία είναι γεμάτα νόημα και λαϊκή σοφία. Ο αναγνώστης απορροφάει τα κείμενα, το ένα μετά τ’ άλλο, με την αγωνία, την απορία και τη θέληση να μάθει περισσότερα.

Η περιέργεια, τι θα ακολουθήσει, σε κρατάει ανυπόμονα δεμένο με το έργο. Και χωρίς να το αντιληφθείς, σε πάει το διάβασμα από το μύλο του μπαρμπα – Σιώρη, στο Νταή που βγάζει στα μαντέμια πέτρα. Από το φούρνο του συνεταιρισμού που ο Κώτσιος Σταμούλης ήταν «Σαράντα χρόνια φούρναρης», στις αίθουσες διδασκαλίας του σχολείου του χωριού. Και από κει στα πεδία μάχης των Αμαζόνων της Δερβιτσάνης με τους τζαντάρηδες του Βασιλιά και στην ηρωική διαδρομή του αλύγιστου «Μαντέλα του τόπου μας».

Οι ιστορίες, που φέρνουν και εικόνες και δράσεις μπροστά στα μάτια σου, σε πηγαίνουν στα τσαΐρια του κάμπου, στα τζοβόρια (σημαδούρες) των βοσκότοπων στο βουνό και από ´κει, στα ρυτιδωμένα πρόσωπα των αμπελουργών, που έχουν το καρτερικό βλέμμα στραμμένο προς Ανατολάς.

Στα πεζογραφήματα συναντάς έξυπνες σαρκαστικές ατάκες, με βαθύ υπονοούμενο, μέχρι και σοφές διατυπώσεις από ανθρώπους του μόχθου, που έχουν «φάει τη ζωή με το κουτάλι» όπως: «Το πήραμε το Τεπελένι», «Τώρα θα φάμε το γάλα με το πιρούνι», «Δεν είμαι φιλέλληνας, αλλά Έλληνας», «Εσείς δεν δικάζετε την πράξη, αλλά την σκέψη», «Άμα δεν σε τρώει η περιέργεια, δεν γίνεσαι τεχνίτης».

Παρόλο που πρόσωπα και γεγονότα περιστρέφονται σε συγκεκριμένο περιβάλλον ενός χωριού, σε αυτό της Δερβιτσάνης, του προπύργιου του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, ο κάθε αναγνώστης, θα βρει μέσα κάτι παρόμοιο από το χωριό του. Τον συγχωριανό του, τον παππού του, τις αναμνήσεις και εμπειρίες του. Τους στιβαρούς Δημογέροντες που κάποτε διοικούσαν τον τόπο αυτό με υψηλό αίσθημα ευθύνης απέναντι στο λειτούργημα που ασκούσαν.

Να, γιατί το ενδιαφέρον ξεπερνά τα όρια μιας στενής τοπικής κοινωνίας και το βιβλίο «Θα έρθουν οι Έλληνες τον Αύγουστο» προφανώς έχει και οικουμενικές αξίες.

Στο βιβλίο συμπεριλαμβάνονται 76 σύντομα, λακωνικά καλοσυνταγμένα πεζογραφήματα. Η γλώσσα των πρωταγωνιστών, είναι η καθομιλούμενη, της περιοχής, η οποία, όπως την έχουν χαρακτηρίσει μεγάλοι Έλληνες γλωσσολόγοι, Χατζιδάκης, Τριανταφυλίδης κ. α. «είναι το πλησιέστερο Ελληνικό ιδίωμα της επίσημης εφαρμοσμένης δημοτικής Ελληνικής Γλώσσας».

Ο τίτλος: «Θα έρθουν οι Έλληνες τον Αύγουστο», εκτός από την διαχρονικότητα μιας πολυπόθητης επιθυμίας πολλών γενιών, μεταφέρει και επίκαιρα μηνύματα. Μήπως σήμερα οι λιγοστοί εναπομείναντες του τόπου μας δεν περιμένουν με λαχτάρα και καημό να γυρίσουν τα παιδιά τους (οι Έλληνες) πίσω τον Αύγουστο;!

Όλη, η σημερινή κατάσταση, είναι και το σαράκι που τρώει τα σωθικά του συγγραφέα. Είναι κυρίως αυτό που διαπνέει γενικότερα όλο το συγγραφικό του έργο. Το μαράζι να βλέπει τη ζωή στο τόπο του να συρρικνώνεται.

Από μόνο του το βιβλίο αυτό, αποτελεί μικρογραφία μιας κοινότητας με το σύνολο των στοιχείων που χαρακτηρίζουν την ελληνική εθνότητα, η οποία αντιστέκεται. Αρνείται πεισματικά να πεθάνει.

Πάρτε το, το βιβλίο, διαβάστε το και προσθέστε το στη βιβλιοθήκη σας! Δεν θα απογοητευτείτε!