Νταβίντ Σίλβα Λούλα: Τα μαθήματα στην Αλβανία του Χότζα

Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι μέρος της ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητας του Νταβίντ Σίλβα Λούλα διαμορφώθηκε στην Αλβανία του Ενβέρ Χότζα

Γράφει

ο Σταύρος Τζίμας

Ήταν 31 Δεκεμβρίου του 2002, όταν ο Νταβίντ Σίλβα Λούλα ορκίστηκε για πρώτη φορά πρόεδρος της Βραζιλίας, σε πανηγυρική τελετή που έγινε κάτω από μια τέντα. Με την αναγγελία των ξένων αντιπροσωπειών, το πρόσωπο του Λούλα έλαμψε στο άκουσμα της αποστολής της Αλβανίας και με το πέρας της εκδήλωσης πλησίασε τον επικεφαλής της, πρόεδρο της αλβανικής βουλής τότε, Σερβέτ Πελούμπι, του έσφιξε το χέρι και σύμφωνα με δηλώσεις του παλαίμαχου πολιτικού στα ΜΜΕ της χώρας του (εφ. Dita) αναφώνησε: «Αχ, Αλβανία. Μου αρέσει πολύ αυτό το μέρος. Βρέθηκα εκεί κάποτε και θέλω να κάνω την πρώτη μου επίσκεψη στην Ευρώπη ως πρόεδρος, στην Αλβανία…».

Δεν την έκανε ποτέ, όμως οι δύο άνδρες θυμήθηκαν ο ένας τον άλλον. Ο Λούλα κοίταξε στα μάτια τον Πελούμπι και φέρεται να του είπε: «Νομίζω πως σε θυμάμαι, μου έκανες διαλέξεις, ήσουν καθηγητής μου…». «Εκείνη τη στιγμή θυμήθηκα τα μαθήματα που κάναμε με συνδικαλιστές από διάφορες χώρες του κόσμου στο πρώην στρατόπεδο εργαζομένων στο Δυρράχιο», αφηγήθηκε ο Πελούμπι.

Ο αριστερός συνδικαλιστής Λουίς Ιγνάσιο Λούλα ντα Σίλβα θα καταγραφεί στην Ιστορία ως πρόεδρος για τρίτη φορά της μεγαλύτερης δημοκρατίας της Λατινικής Αμερικής και μιας από τις μεγαλύτερες στον κόσμο, με την πρόσφατη επικράτησή του επί του ακροδεξιού Μπολσονάρο να είναι η πλέον εμφατική – και βεβαίως τις περιπέτειές του με τις φυλακίσεις για διαφθορά.

Μαθήματα μαρξισμού

Ελάχιστοι, ωστόσο, γνωρίζουν ότι μέρος της ιδεολογικής και πολιτικής του ταυτότητας διαμορφώθηκε στην Αλβανία του Ενβέρ Χότζα. Με βάση έγγραφα που είδαν το φως στον αλβανικό τύπο, ο Λούλα συμμετείχε σε ομάδα Βραζιλιάνων κομμουνιστών, που στη δεκαετία του ’70 έλαβαν μαθήματα μαρξισμού, λενινισμού, φιλοσοφίας και στρατηγικής της επανάστασης, στο Ινστιτούτο Μαρξισμού Λενινισμού στο Δυρράχιο, το οποίο διηύθυνε η Νεζμιγέ Χότζα, σύζυγος του κομμουνιστή Αλβανού ηγέτη.

Ήταν η εποχή κατά την οποία στελέχη κομμουνιστικών κομμάτων απ’ όλο τον πλανήτη, που είχαν έρθει σε ρήξη, όπως και ο Χότζα, με το υπό τον «ρεβιζιονιστή» Χρουστσόφ, ΚΚΣΕ, έσπευδαν στην κινεζόφιλη Αλβανία για να επιμορφωθούν στις «πραγματικές» θεωρίες του μαρξισμού – λενινισμού, του Στάλιν και του Μάο, και αρκετοί εξ αυτών να λάβουν μαθήματα στρατιωτικής εκπαίδευσης.

«Η κομμουνιστική Αλβανία είχε φροντίσει από πολύ νωρίς να χρηματοδοτεί φορείς, κόμματα, επαναστατικές στρατιωτικές οργανώσεις, τις οποίες καλούσε και εκγύμναζε στα όπλα στο έδαφός της ή και μεμονωμένα άτομα, πολιτικούς, συνδικαλιστές, συνεργάτες, συνδέσμους κ.λπ. απ’ όλο τον κόσμο», λέει στην «Κ» ο ιστορικός και ερευνητής των αλβανικών αρχείων Σταύρος Ντάγιος.

Για τον Λούλα –αν και θεωρείται πιθανό– δεν προκύπτει να έλαβε ο ίδιος, όπως άλλα κομμουνιστικά στελέχη, επαναστάτες μαοϊκής απόκλισης από Ασία, Αφρική, Λατινική Αμερική και Ευρώπη ακόμη (Βέλγιο, Ελλάδα, κ.λπ.), στρατιωτική εκπαίδευση.

Καταγράφεται όμως ότι στρατιωτική εκπαίδευση στη σκοποβολή, τακτικές μάχης πεζικού, ρίψη χειροβομβίδων έλαβαν ο πρόεδρος του Κ.Κ. Βραζιλίας Ζοάο Αμαζόνας, του Κ.Κ. Βελγίου Ζακ Γκρίμπα, της Πορτογαλίας Εντουαρντ Πίρες κ.ά.

Κρατικά αρχεία

Με βάση φάκελο που ανασύρθηκε από τα κρατικά αρχεία της Αλβανίας, οι φιλικοί δεσμοί μεταξύ του Κόμματος Εργασίας Αλβανίας (ΚΕΑ) του Χότζα και του Κομμουνιστικού Κόμματος της Βραζιλίας τοποθετούνται στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

Σ’ ένα από τα έγγραφα καταχωρίζεται το χαιρετιστήριο μήνυμα του Λουίς Κάρλος Πρέστες, γραμματέα τότε του ΚΚΒ, προς το 4ο συνέδριο του ΚΕΑ και σ’ ένα άλλο αναφέρεται ότι ο Χότζα ενέκρινε, μεταξύ άλλων, την άφιξη στην Αλβανία ομάδας από το Κομμουνιστικό Κόμμα Βραζιλίας.

Σχετικά σημειώνεται ότι ήταν η εποχή που στην Αλβανία είχαν ξεκινήσει εντατικά στρατιωτική εκπαίδευση και ιδεολογικά μαθήματα για δεκάδες εκπροσώπους από διάφορες χώρες του κόσμου. Πλην του Λούλα, στα VIP ονόματα όσων «προετοιμάστηκαν» στην κομματική σχολή του Χότζα, συμπεριλαμβάνονται αυτά του Λοράν Καμπιλά, προέδρου επί πολλά χρόνια της Λ.Δ. του Κονγκό, Ομάρ Μπόνγκο, επί 42 χρόνια πρόεδρος της Γκαμπόν, κ.ά.

Στις 10 Φεβρουαρίου 1980 μια ομάδα ακαδημαϊκών, διανοητών και συνδικαλιστών, συμπεριλαμβανομένου του Λούλα, ίδρυσε το Κόμμα των Εργαζομένων (Partido dos Trabalhadores), ένα αριστερό κόμμα με προοδευτικές ιδέες, που δημιουργήθηκε εν μέσω της στρατιωτικής κυβέρνησης της Βραζιλίας.

Στο εξώφυλλο: Φωτ. A.P. Photo / Andre Penner

kathimerini.gr