Ο φαύλος κύκλος της αλβανικής πολιτικής

Του Λεωνίδα Παππά
Τις 83 έδρες – από τις 71 που απαιτούνται για αυτοδυναμία – δεν τις περίμεναν ούτε οι ίδιοι οι σοσιαλιστές. Ο Ράμα, λίγες μέρες πριν τις εκλογές, δήλωνε βέβαιος, για τις 74 και αισιόδοξος για τις 78. Τελικά, διαψεύστηκαν τόσο οι ίδιοι όσο και οι δημοσκοπήσεις, επειδή δεν υπολόγισαν πόσο αποδοτικά θα ήταν τα μέσα που χρησιμοποίησαν: η διαχρονική πελατειακή σχέση, ο εκβιασμός της εξουσίας, αλλά κυρίως το άφθονο πολιτικό χρήμα που φτάνει στο σημείο να εξαγοράζει ακόμη και συνειδήσεις.
Κανείς δεν πίστευε στη νίκη του Μπερίσα, αλλά όσοι ήλπιζαν στην αλλαγή, προσδοκούσαν ότι τα τρία νεοεμφανιζόμενα κόμματα θα στερούσαν την αυτοδυναμία του Ράμα. Τελικά συγκέντρωσαν μόλις τέσσερις έδρες. Αν αθροίσουμε τα ποσοστά τους, θα μπορούσαν να είχαν βγάλει εννέα – ίσως και περισσότερες – αν δεν αλληλοϋπονομεύονταν.
Η αντιπολίτευση γνώριζε πολύ καλά τις συνθήκες του αγώνα. Αντί, όμως, να αναζητήσει νέες στρατηγικές απέναντι στο «θεριό», επέλεξε να συνεχίσει με τα ίδια κουρασμένα πρόσωπα και τις ίδιες πρακτικές. Με επαγγελματίες πολιτικούς και τις γροθιές του Flamur Noka, δεν κερδίζεται η εξουσία. Η διαδικασία των Primare αποδείχθηκε φιάσκο· αντί για συσπείρωση, έφερε απομάκρυνση προσώπων και στελεχών, καθώς δεν τη σεβάστηκαν ούτε οι ίδιοι, όπως φάνηκε στα Τίρανα, στο Ελμπασάν, στους Αγίους Σαράντα, κ.α.
Ο Ράμα, αντίθετα, ενέταξε νέα πρόσωπα στις κλειστές λίστες και επέλεξε, για τις ανοιχτές, όσους είχαν ισχυρή κοινωνική επιρροή και τη δυνατότητα να διαθέσουν όσο χρήμα χρειαζόταν.
Σήμερα, το Δημοκρατικό Κόμμα θυμίζει πολιτικό γηροκομείο, που στεγάζει επαγγελματίες πολιτικούς και τους «πολύτιμους» συμμάχους του. Αν αυτό δεν αλλάξει, το ίδιο σκηνικό θα επαναλαμβάνεται για πολλές θητείες ακόμη.
Συμφωνώ απόλυτα με τον βουλευτή του ΔΚ, Edi Paloka, ο οποίος πρότεινε: «να παραιτηθούν όλοι οι βουλευτές της κλειστής λίστας και να καταλάβουν τις θέσεις τους οι υποψήφιοι της ανοιχτής», γιατί αυτοί έδωσαν πραγματικά τη μάχη. Από τις 50 έδρες του ΔΚ, οι 45 προέρχονται από την κλειστή λίστα και μόλις 5 από την ανοιχτή. Θα πρότεινα να εξαιρεθούν μόνο όσοι εξελέγησαν για πρώτη φορά. Μόνο έτσι στέλνεται ισχυρό μήνυμα στην κοινωνία, ότι παλεύεις για ιδέες – όχι για την καρέκλα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μη εκλογή της Jorida Tabaku, υποψήφιας στην ανοιχτή λίστα των Τιράνων, μιας από τις ελάχιστες προσωπικότητες που εξακολουθούν να εμπνέουν στο σημερινό ΔΚ.
Όσον αφορά την Εθνική Ελληνική Μειονότητα, δε θέλω να επεκταθώ ιδιαίτερα, πέρα από το να επισημάνω τη χαμηλότερη συμμετοχή σε σύγκριση με τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας: 14% στον Δ. Φοινίκης, 16,5% στον Δ. Δρόπολης και 29,9% στον Δ. Χειμάρρας. Η επιστολική ψήφος ήταν η χρυσή ευκαιρία για πολιτική αναβάθμιση, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων μας ζει εκτός Αλβανίας. Από τους 25.000 εγγεγραμμένους εκλογείς του Δ. Φοινίκης που ζουν στο εξωτερικό, μόλις 1.000 γράφτηκαν για να ψηφίσουν. Οι υπόλοιποι 24.000 δεν είναι απαραίτητα αδιάφοροι – απλώς δεν υπήρξε κανένα ουσιαστικό κίνητρο να τους παρακινήσει.
Θα σταθώ και στον Πέτρο Γκικουρία – Petro Gjikuria, για να τον συγχαρώ, γιατί έδωσε μία αξιοπρεπή μάχη, καταφέρνοντας σε αντίξοες συνθήκες να έρθει πρώτος σε σταυρούς μεταξύ των 12 υποψηφίων της αντιπολίτευσης.
Η πραγματική ανανέωση δεν ξεκινά με συνθήματα και διαδηλώσεις, αλλά με πράξεις αξιοπρέπειας. Κι η πρώτη πράξη είναι μία: η παραίτηση όσων δεν κρίθηκαν από τους πολίτες.