Οι μαθητές του Ομήρου Χιμάρας επισκέπτονται την Οικία Τζαβέλλα στο Σούλι

Το «9/χρονο Ελληνικό Σχολείο Όμηρος Χιμάρας» στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο «Παραδοσιακοί Οικισμοί, πετρογέφυρα, νερόμυλοι», του ΚΕΠΕΑ Φιλιατών, την 1η Απριλίου 2023 επισκέφθηκε το Σούλι και την Οικία Τζαβέλλα. Η οικογένεια με μεγάλη χαρά και συγκίνηση άνοιξε την Οικία για τα παιδιά και τους δασκάλους του Σχολείου. Η Επίσκεψη Ελληνοπαίδων από την Βόρειο Ήπειρο στο Σούλι και στην Θεσπρωτία είναι πολύ σημαντική, καθώς αναθερμαίνονται οι Ιστορικοί, οι Πνευματικοί και οι Εθνικοί τους δεσμοί με την ευρύτερη ιδιαίτερη Πατρίδα τους. Την Πολύπαθη αλλοτινά ενιαία Ήπειρο με την τεράστια Ιστορία της από τα χρόνια του Βασιλέως Πύρρου. Θα πρέπει να είμαστε πάντα υποστηρικτές των νέων Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου και να τους ενθαρρύνουμε ώστε να μένουν και να προκόβουν στον τόπο τους. Εμείς απλά κάναμε για άλλη μια φορά το Χρέος μας ως οφείλαμε, με ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση αυτή την φορά, καθώς εκεί χτυπά δυνατά η καρδιά των Τζαβελλαίων.

Συγχαρητήρια στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αειφορίας Φιλιατών για αυτό το πρόγραμμα και την δράση. Ιδιαιτέρως ευχαριστούμε τον Κύριο Νικολάου Μάρκο με τον οποίο είχαμε εξαιρετική συνεργασία.

Ένα μεγάλο μπράβο στους χορηγούς και υποστηρικτές της υλοποίησης αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος, τον Κο Μανώλη Νίτσα (οδοντίατρο), τον κο Ναπολέων Τσάνη (επιχειρηματία) και τον Σύλλογο Γυναικών Γηρομερίου.

Ευχαριστούμε πολύ τους ανθρώπους του Ξενώνα Σουλίου, πιστούς συνεργάτες και καλούς φίλους για την πολύτιμη βοήθειά τους.

Ακολουθεί απόσπασμα επιστολής του Στρατηγού Λάμπρου Τζαβέλλα (1883-1959), προς τον μονάκριβο γιο του Ίλαρχο Κώστα Τζαβέλλα, ο οποίος πολεμούσε με την Ίλη του για την απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου από τους Ιταλούς, τον Δεκέμβριο του 1940. Ο Στρατηγός Λάμπρος Τζαβέλλας ήταν ήρωας των πολέμων 1912-1913 και του Βορειοηπειρωτικού Αγώνα το 1914, είχε τραυματιστεί τρεις φορές και ζούσε με άχρηστο τον ένα πνεύμονα και σοβαρά προβλήματα υγείας από τις κακουχίες των πολέμων.

Αθήναι 5-12-1940

«…Συ πολεμάς στα μέρη που επολέμησα στα 1912-1913, που τα γνωρίζω σπιθαμή προς σπιθαμή. Αυτού έλαβα το πρώτο ελαφρό τραύμα που ούτε το λογάριασα, το έδεσα και προχώρησα με τον λόχον μου που διοικούσα. Αυτού έβγαλα αργότερα το πρώτον αίμα από το στόμα μου. Αυτού επολέμησεν το 1912-1913 ο αείμνηστος θείος σου Νίκος και ο αείμνηστος εξάδελφός μου θείος σου Γιάννης, που εσκοτώθηκαν αμφότεροι το 1921 στο Καλέ-Γκρότο Ταγματάρχαι…Αυτά τα μέρη τα είχαμε τότε ελευθερώσει και δεν ήτο δυνατόν να φαντασθώ ότι θα ήρχετο ημέρα που ο υιός μου θα πολεμούσε για να τα ελευθερώση και πάλιν από άτιμον σκλαβιά δολοφόνου εχθρού…

Αλλά όπως και πλειστάκις σου έλεγα, ήμην υπερβέβαιος ότι δεν θα ήτο ποτέ δυνατόν να γεννηθή Τζαβέλλας και να μη λάβη μέρος σε πόλεμο. Ουδείς απολύτως Τζαβέλλας υπήρξε Πολίτης. Όλοι έλαβον μέρος σε πολέμους. Έως Σε που πολεμάς τώρα. Είμαι υπερβεβαιότατος ότι θα σε ιδώ επιστρέφοντα νικητήν και τιμημένον, πρώτα για την Πατρίδα, για τον Βασιλέα, για τον Αρχηγό μας, το μεγαλύτερο στρατηγικό κεφάλι! (ως γνωρίζεις από την Ανώτατην Πολεμικήν Σχολήν του Βερολίνου μεταξύ 200 Αξιωματικών όλων των Εθνών). Εις τον Διοικητήν σου και τους συναδέλφους σου του Ηρωικού συντάγματος, δώσε ασπασμούς. Ειπέ τους ότι τους ζηλεύω γιατί είμαι άτυχος που δεν μπορώ να λάβω μέρος σε εκστρατείας…»

Το γράμμα αυτό ο Θυελλώδης Ίλαρχος δεν το διάβασε ποτέ. Ο μοιραίος πατέρας σημειώνει πάνω στο γράμμα του: «Όταν το έγραψον είχεν ήδη πέση από 3 ημερών. Μου επεστράφη η επιστολή μου αύτη είχεν ήδη πέση ηρωικώς».

Η οικογένειά μας έχει άρρηκτους δεσμούς με την Βόρειο Ήπειρο. Αρκετοί Τζαβελλαίοι πολέμησαν στους αγώνες αυτής, με τελευταίο τον «Θυελλώδη» Ίλαρχο Κωνσταντίνο Τζαβέλλα, ο οποίος έπεσε υπέρ Πατρίδος στις 2 Δεκεμβρίου του 1940 στις μάχες της Πρεμετής. Ετάφη εκεί στα ματωμένα χώματα, μαζί με τους χιλιάδες ήρωες του Έπους που διαφύλαξαν επιτυχώς την αξιοπρέπεια του Γένους μας, εκείνες τις δύσκολες στιγμές της ανθρωπότητας.

Κωνσταντίνος Τζαβέλλας

Έφεδρος Λοχαγός (ΠΖ)

8ος κατά γενεαλογική σειρά απόγονος του Καπετάν Λάμπρου Τζαβέλλα

Μέλος του Πατριωτικού Ομίλου Απογόνων του 1821 και Ιστορικών Γενών της Ελλάδος