«Στα αλβανικά δικαστήρια περίπου 114.000 φάκελοι περιμένουν να κριθούν»: Η στρατηγική του KLJ για εκκρεμείς υποθέσεις προκαλεί συζητήσεις

Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο εκπόνησε πρόσφατα ένα τριετές σχέδιο εθνικής στρατηγικής για τη μείωση του αριθμού των εκκρεμών υποθέσεων στα δικαστήρια, οι οποίες έχουν γίνει σοβαρό εμπόδιο για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Περίπου 114.000 φάκελοι περιμένουν να κριθούν σύμφωνα με αυτό το έγγραφο, το οποίο βλέπει ως βασική λύση τη σημαντική αύξηση του αριθμού των δίκες ανά δικαστή ετησίως, τη στιγμή που οι τελευταίες έχουν μειωθεί λόγω της διαδικασίας επαναξιολόγησης. Η στρατηγική περιλαμβάνει επίσης ορισμένα μέτρα για τη βοήθεια των δικαστικών οργάνων. Εκπαιδευτικοί στον χώρο της δικαιοσύνης και δικαστές εκφράζουν σκεπτικισμό για την εφαρμογή του.

Στο σχέδιο στρατηγικής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που αναλύει 4 από τα 20 δικαστήρια της χώρας, που έχουν τον μεγαλύτερο όγκο εκκρεμών υποθέσεων, περίπου 75%, διαπιστώνεται ότι το απόθεμα των φακέλων άρχισε να δημιουργείται μετά το 2018, μια στιγμή που συμπίπτει με τη μείωση του δικαστικού σώματος λόγω της διαδικασίας ελέγχου.

Η κατάσταση είναι πιο σοβαρή στο Εφετείο της Γενικής Δικαιοδοσίας στα Τίρανα, όπου ασκούν τα καθήκοντά τους 26 από τους 78 δικαστές, ή το 33% του δικαστικού οργάνου, και στο πρωτοβάθμιο διοικητικό όργανο στα Τίρανα, το οποίο σήμερα έχει 60 % του οργάνου, ακολουθεί αυτός του πρώτου βαθμού γενικής δικαιοδοσίας στα Τίρανα με 62% και η διοικητική προσφυγή με πάνω από 80 τοις εκατό.

Κατά συνέπεια, ο αριθμός των υποθέσεων που εξετάζονται σε αυτά τα δικαστήρια έχει μειωθεί σε σχέση με τον αριθμό των εισερχόμενων υποθέσεων, με αποτέλεσμα την αύξηση των εκκρεμών φακέλων.

Το Εφετείο της Γενικής Δικαιοδοσίας έχει τον υψηλότερο αριθμό εκκρεμών υποθέσεων με πάνω από 37 χιλιάδες, (52 χιλιάδες περιμένουν να εξεταστούν) και ακολουθεί το διοικητικό εφετείο με σχεδόν 23 χιλιάδες. Ενώ στο πρωτοδικείο των Τιράνων εκκρεμούν 19 χιλιάδες φάκελοι και σε αυτό του πρώτου διοικητικού επιπέδου, στα Τίρανα, εκκρεμούν περίπου 7 χιλιάδες φάκελοι.

Ένας από τους κύριους στόχους για τη μείωση των εκκρεμών υποθέσεων σχετίζεται με την αύξηση του αριθμού των υποθέσεων που κρίνονται από δικαστή ανά έτος. Το KLJ διαπιστώνει ότι στο Εφετείο Γενικής Δικαιοδοσίας ο αριθμός των υποθέσεων που εξετάζονται από έναν δικαστή κατά μέσο όρο είναι επί του παρόντος 347 φάκελοι ετησίως. Το σενάριο που κλείνει το απόθεμα των εκκρεμών φακέλων το 2029, σε αυτό το δικαστήριο, προβλέπει αύξηση 50% στο ποσοστό των δικαστών, ενώ στο προσχέδιο αναφέρονται και σενάρια με αύξηση 10 ή 20% σε αυτό το ποσοστό.