Τι είναι ο νόμος κατά της «κομμουνιστικής γενοκτονίας»;

Γράφει
Ο Μηνάς Λέκκας

Σχεδόν, όλοι σήμερα, οι μεν και οι δε, κυβερνόντες και η αντιπολίτευση, ποιος με δυνατή και ποιος με μισοσβησμένη φωνή, παραδέχονται ομόφωνα πως η 50-χρονη κομμουνιστική δικτατορία που έζησε η μικρή Αλβανία, ήταν από τις πιο στυγνές που γνώρισε η Ευρώπη και πέραν αυτής. Η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού έφερε στο φως γυμνή τη φρικτή αλήθεια. Η χώρα που διατυμπάνιζε μεγαλοφώνως πως είναι «ο φωτοβόλος φάρος της Ευρώπης» και το «απόρθητο φρούριο στις ακτές της Αδριατικής», βγήκε ξάφνου η πιο φτωχή και πιο η βασανισμένη χώρα της Γηραιάς Ηπείρου.

Απ’ όλες τις πρώτες θέσεις, που καυχιόταν πως κατείχε στην Ευρώπη, η σκληρή πραγματικότητα της παραχώρησε μία και μόνον πρώτη θέση: αυτή της βασανιστικής καταπίεσης και της γενοκτονίας του λαού της. Το μαρτυρούν αυτό οι φρικαλέες αποκαλύψεις των ομαδικών τάφων, που φέρνουν στην επιφάνεια ανθρώπινους σκελετούς δεμένους χέρι – χέρι με αγκαθωτό σύρμα, έτσι όπως τους οδήγησαν κάποτε στην ομαδική εκτέλεση, χωρίς δίκη, τα αδειανά πλέον κελιά των μεσαιωνικών φυλακών του Αργυροκάστρου, του Μπουρέλι, του Σπάτσι…

Πόσοι μαρτύρησαν εκεί μέσα, πόσοι πέθαναν και γιατί; Βλέπουμε τώρα στην οθόνη της τηλεόρασης τις φυλακές αυτές, που η δημοκρατία τις μετέτρεψε σε μουσεία και αναριγούμε. Ασφαλώς είναι δύσκολο να συλλάβουν τις διαστάσεις του δράματος όσοι δεν έζησαν από κοντά, «στον παλμό των γεγονότων» εκείνου του καιρού.

Κατά την έναρξη της συζήτησης στη Βουλή για το νόμο «Κατά της κομμουνιστικής γενοκτονίας, ο πρόεδρός της κ. Αρμπνόρι δήλωσε: «Κανένας άλλος δεν σκότωσε, δεν εξόρισε και δεν φυλάκισε τόσους πολλούς κομμουνιστές στην Αλβανία, όσους οι ίδιοι οι κομμουνιστές. Στις φυλακές του Μπουρέλι, εκτός από τους εθνικιστές, ήταν τόσοι πολλοί στρατηγοί, υπουργοί και άλλοι υψηλοί παράγοντες της κομμουνιστικής διοίκησης, που πολύ εύκολα μπορούσες να συγχύσεις το Μπουρέλι με την πρωτεύουσα τα Τίρανα».

Και αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα, η πικρή αλήθεια. Η γιγαντιαία ανθρωποφάγα μηχανή της Δικτατορίας δούλεψε ασταμάτητα για μισό περίπου αιώνα, τρώγοντας και τα ίδια τα παιδιά της.

Εύκολα μπορεί να το διαπιστώσει κανείς αυτό και στο δικό μας χώρο. Αρκεί να ερευνήσει και να μελετήσει προσέχτηκα τις εξελίξεις και τα γεγονότα.

Εκείνο που έκανε επίσης εντύπωση ήταν πως μερικοί ιθύνοντες, φανατικοί υπηρέτες της δικτατορίας, θέλοντας να φανούν πιο καθολικοί κι από τον Πάπα, καταπατούσαν ακόμα και τους νόμους της ίδιας της Δικτατορίας. Γιατί τα πράγματα έχουν τη λογική τους. Ο νόμος π. χ. έλεγε να πυροβοληθεί και να σκοτωθεί επί τόπου όποιος αποπειραθεί να περάσει λαθραία το σύνορο. Και ο φρουρός των συνόρων ήταν αναγκασμένος να σεβαστεί και να εκτελέσει το νόμο. Με ποιο δικαίωμα όμως και βάση ποιου νόμου ο σκοτωμένος αυτός δραπέτης, φορτωνόταν στην καρότσα ενός φορτηγού ή δενόταν πίσω από ένα τρακτέρ και περιφέρονταν στους δρόμους και τα χωριά για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο;

Και τα παραδείγματα είναι πολλά. Οι άνθρωποι, λοιπόν, αυτοί, που ακόμα και τους πιο βάρβαρους νόμους της Δικτατορίας τους καταπάτησαν και τους ξεπέρασαν με την άθλια παράνομη βαρβαρότητά τους, θα πρέπει κατά κάποιον τρόπο να λογοδοτήσουν. Ασφαλώς εδώ δε γίνεται λόγος για εκδίκηση, αλλά για απονομή δικαιοσύνης, βάση δημοκρατικών νόμων εγκεκριμένων από το Αλβανικό πλουραλιστικό Κοινοβούλιο. Σε αυτό αναφέρονται τα πρώτα άρθρα του νόμου κατά της κομμουνιστικής γενοκτονίας. Και σε αυτό συμφωνούν όλα τα κόμματα, όλες οι παρατάξεις.

Εξάλλου οι άνθρωποι ξέρουν και να συγχωρούν. Εκείνο όμως που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στα κόμματα της αντιπολίτευσης και κυρίως στο Σ.Κ. και το Σ.Δ.Κ. είναι το άρθρο 3 αυτού του νόμου, για το οποίο και εμείς διατυπώνουμε κάποιες επιφυλάξεις. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, πολλά νέα και ικανά στελέχη, που δεν κουβαλούν στη ράχη τους εγκλήματα του παρελθόντος, απομακρύνονται άδικα από την πολιτική σκηνή του τόπου.

Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις. «Αν πρέπει να τιμωρηθεί η γενοκτονία – δηλώνει ο αντιπρόεδρος του Σ.Κ. Σερβέτ Πελούμπι – θα πρέπει να τιμωρηθούν οι πρωταγωνιστές της, τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου και οι μπλόκμεν που δικάστηκαν για καφέδες και φάρμακα. Το Σ.Κ. έχει διαχωρίσει οριστικά τη θέση μαζί τους.

Πάντως, πιστεύουμε πως η εφαρμογή του νόμου αυτού στην πράξη θα γίνει βάση σωστών και αυστηρών κριτηρίων, που θα κάνουν δυνατή την αποφυγή ακροτήτων.

Αργυρόκαστρο 05.11.1995