Το άσπρο δεροπολίτικο κεφαλομάντηλο

Η 87-χρονη κυρία Αγαθή Ντέντε, είναι ίσως, αν όχι η μόνη γιαγιά που φορά άσπρο μαντήλι και διαφυλάττει αυτό το έθιμο ακόμα και σήμερα στη Δερβιτσάνη, Δερόπολης. Μας άνοιξε το σπιτικό της και με το καθαρό βλέμμα της και την αρχοντιά που την χαρακτηρίζει, μάς διηγήθηκε πώς έμαθε να δένει το άσπρο μαντήλι σε ηλικία 18 χρονών όπου και συνεχίζει να το φορά ακόμα και σήμερα. Όπως και άλλες γιαγιάδες στην Δερόπολη και σε άλλες περιοχές, η κα Αγαθή κληρονόμησε αυτό το έθιμο από τις μαμάδες και τις γιαγιάδες της και είναι από τις λιγοστές εναπομείνασες γυναίκες που κρατάνε ζωντανό αυτό το έθιμο.

Το άσπρο μαντήλι είναι ένα έθιμο που παραπέμπει σε αρχαία ελληνικά πρότυπα ενδυμασίας, καλύπτει όλο το κεφάλι, αφήνοντας ελεύθερο μόνο το πρόσωπο. Το ξεχωριστό στο κάτασπρο Δεροπολίτικο μαντήλι που φοράνε οι γυναίκες, δεν βρίσκεται μόνο στο χρώμα του. Άσπρα μαντήλια φοράνε και σε άλλες περιοχές. Το ξεχωριστό είναι ότι ακόμα και στις κηδείες παραμένει άσπρο, δηλαδή και ο ίδιος ο θάνατος δεν κατάφερε να το μαυρίσει. Οι Δεροπολίτισσες, όταν πηγαίνουν σε κηδείες, φοριούνται στα μαύρα, αλλά το μαντήλι τους είναι άσπρο. Μοιάζει, έτσι, ως ένας συμβολισμός θριάμβου επί του ίδιου του θανάτου.

Η γιαγιά Αγαθή, που με υπερηφάνεια μιλάει για τα εννιά εγγόνια και τα έξι δισέγγονα της, αποτυπώνει τον σεβασμό και την εκτίμησή μας προς τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας που αν και βίωσαν πολύ δύσκολες καταστάσεις, κατάφεραν μέσα στο πέρασμα των χρόνων να διαφυλάξουν τα ήθη και τα έθιμά μας ζωντανά, ώστε εμείς, η νεότερη γενιά να κρατήσουμε αδιάλειπτο αυτό το κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Σε ευχαριστούμε πολύ κα Αγαθή που μας άνοιξες το σπιτικό σου και την αγκαλιά σου!

Ο Θεός να σου χαρίζει υγεία, δύναμη και μόνο όμορφες στιγμές με την οικογένειά σου!

Από Estia Deropolis