Το καλύτερο μέλλον απαιτεί ηγέτες, όχι δημαγωγούς, λαϊκιστές και τσαρλατάνους

Το καλύτερο μέλλον απαιτεί ηγέτες, όχι δημαγωγούς, λαϊκιστές και τσαρλατάνους

Γράφει

ο Δημήτρης Μπουραντάς

καθηγητής και πρύτανης του New York College

Αναμφισβήτητα οι επιλογές μας στις εκλογές είναι κρίσιμες για το μέλλον το δικό μας, των παιδιών μας, και της κοινωνίας μας συνολικά.

Το καλύτερο αύριο για όλους μας εξαρτάται από το αν εμείς θα επιλέξουμε εκπροσώπους και κυβερνήτες ηγέτες και όχι δημαγωγούς, λαϊκιστές και τσαρλατάνους. Προφανώς για αυτή τη σωστή επιλογή χρειάζεται να είναι στο μυαλό μας ξεκάθαρες οι διαφορές μεταξύ αυτών, ώστε να μπορούμε να αξιολογήσουμε όσους ζητούν την ψήφο μας με όσο γίνεται πιο αντικειμενικά κριτήρια, ορθή σκέψη και κρίση.

Τσαρλατάνος είναι αυτός που μπορεί να ασκεί επιρροή στους άλλους, κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι διαθέτει γνώσεις, ικανότητες και λύσεις που δεν διαθέτουν οι ίδιοι και ότι μέσω αυτών μπορεί να τους κάνει καλό. Μεταφορικά πείθει ότι διαθέτει το μαγικό ραβδί με το οποίο μπορεί να δώσει λύσεις στα προβλήματα των πολλών, ενώ τέτοιες λύσεις δεν υπάρχουν.

Θεαματικό παράδειγμα τσαρλατάνου πριν από μερικές δεκαετίες ήταν ο Καματερός, ο οποίος ισχυριζόταν ότι είχε βρει το φάρμακο για τον καρκίνο και χιλιάδες έτρεχαν να πάρουν το νερό που τους πουλούσε.

Ο δημαγωγός υπάρχει από την αρχαία Ελλάδα. Είναι εκείνος ο οποίος μέσω της ρητορικής, ευγλωττίας και της γοητείας επηρεάζει τα συναισθήματα και χειραγωγεί τη λογική των άλλων. Δημαγωγία είναι η κολακεία των αδυναμιών και των ελαττωμάτων του λαού και η υιοθέτηση λύσεων που ευχαριστούν βραχυπρόθεσμα, αλλά βλάπτουν μακροπρόθεσμα.

Πρόκειται για μέθοδο παραπλάνησης με ευτελείς κολακείες, ψεύτικες ελπίδες, πολιτικά τεχνάσματα και επικοινωνία ευτελών ιδεών με παχιά λόγια. Για τον Πλάτωνα, ο δημαγωγός χαμογελά και χαιρετά με πολύ φαινομενική διάθεσή οποιονδήποτε συναντά και πολλά υπόσχεται κατ’ ιδίαν ή δημοσία. Ουσιαστικά χρησιμοποιεί την απλούστευση και αποκρύπτει την πολυπλοκότητα και τη δυσκολία της πραγματικότητας.

Ο δημαγωγός ουσιαστικά κερδίζει την εύνοια, εξαπατά, άγει και φέρει τον λαό, χειραγωγώντας τα συναισθήματα και τη σκέψη του. Προφανώς, στόχος του δημαγωγού είναι η απόκτηση εξουσίας και η ικανοποίηση του ατομικού του συμφέροντος και αυτού των ανθρώπων του στενού του κύκλου.

Λαϊκιστής με την ευρεία και σύγχρονη έννοια είναι αυτός που προσπαθεί να επηρεάσει τους άλλους υποσχόμενος και κάνοντας πράγματα που επιθυμούν οι άλλοι, ανεξαρτήτως αν είναι σωστά, δίκαια και λογικά .Ο λαϊκισμός στηρίζεται στην ικανοποίηση παρορμήσεων, προκαταλήψεων, ιδεοληψιών και εγωιστικών επιθυμιών και έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες.

Προφανώς, ο λαϊκιστής ενδιαφέρεται για την αποδοχή, την απόκτηση δύναμης επιρροής και την ικανοποίηση του εαυτού του και αυτών που τον στηρίζουν. Ο λαϊκιστής δεν στηρίζεται στη φρόνηση, δηλαδή στον ορθολογισμό, στην ηθική και το κοινό καλό με την έννοια του Αριστοτέλη, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ταυτόχρονα. Ο λαϊκισμός συχνά συνδέεται με την υποκρισία, την εξαπάτηση και την έλλειψη κοινωνικής ευθύνης.

Σύμφωνα με τις σχετικές επιστήμες, αλλά και την ίδια τη ζωή, ηγέτης είναι αυτός που έχει ως αποστολή να υπηρετεί το κοινό καλό κατά τον Αριστοτέλη και να συμβάλει στην κοινωνική ευημερία μέσω της προόδου. Ο ηγέτης διαθέτει όραμα για ένα καλύτερο μέλλον, εμπνέει, διδάσκει, καθοδηγεί, κινητοποιεί και οδηγεί τους ανθρώπους στην πρόοδο και την κοινωνική ευημερία. Διακρίνεται από ακεραιότητα, δηλαδή, είναι ειλικρινής, δίνει ρεαλιστικές υποσχέσεις και τις κάνει πράξη, λέει ό,τι εννοεί και εννοεί ό,τι λέει, αναγνωρίζει τα λάθη του και μαθαίνει από αυτά, διαθέτει ξεκάθαρες αξίες που αποτελούν πυξίδα για τις αποφάσεις και τις συμπεριφορές του.

Ταυτόχρονα, η αποτελεσματική άσκηση ηγεσίας απαιτεί και διοικητικές ικανότητες, όπως η διαμόρφωση στρατηγικής και σχεδίου, ο προγραμματισμός, η οργάνωση, ο έλεγχος, η επιλογή των σωστών συνεργατών, η λήψη αποφάσεων και επίλυση προβλημάτων, η διαχείριση κρίσεων, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των αλλαγών, η προ-δράση και η προνοητικότητα.

Σύμφωνα με τα προηγούμενα, το κοινό σημείο μεταξύ δημαγωγών, λαϊκιστών, και τσαρλατάνων είναι η εξαπάτηση των πολιτών μέσω των συγκινήσεων των παρορμήσεων, την προνοητικότητα της αβάσιμης ελπίδας, του ψέματος, των ανέφικτων υποσχέσεων.

Το δεύτερο κοινό σημείο είναι ότι έχουν ως στόχο το δικό τους συμφέρον και όχι το κοινό καλό την πρόοδο και την κοινωνική ευημερία.

Συνεπώς, το καλύτερο αύριο που όλοι επενδύουμε απαιτεί να αξιολογούμε αντικειμενικά και να επιλέγουμε ως εκπροσώπους και κυβερνήτες μας εκείνους που διαθέτουν τα στοιχεία του ηγέτη και όχι αυτούς με τα χαρακτηριστικά του λαϊκιστή, του δημαγωγού και του τσαρλατάνου, τα οποία γίνονται εύκολα αντιληπτά από τη μέχρι τώρα πορεία τους, τις συμπεριφορές τους, τα πεπραγμένα τους, τα αποτελέσματα τους και τα όσα πρεσβεύουν και κηρύσσουν.

mononews.gr

Σχετικά άρθρα: