Xρήσιμη συμβολή στην εθνική Βορειοηπειρωτική υπόθεση

ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΩΝ

ΜΙΧΑΗΛ ΧΑΡ. ΜΑΝΟΣ

Στην πορεία της ζωής μας, πολλές φορές αισθανόμαστε την ανάγκη να αναβαπτιστούμε με την θύμηση και με τον στοχα­σμό. Την θύμηση αυτή και τον στοχασμό μου θέλω σήμερα να αφιερώσω στον Μιχαήλ Χαρ. Μάνο, σαν ευλαβικό μνημόσυνο στα τέσσερα χρόνια, αφ’ ότου έφυ­γε από τον κόσμο τούτο και άφησε την θέση του άδεια σαν φίλος, σαν πνευματικός άνθρω­πος, σαν αγωνιστής.

Γεννήθηκε στην Δερβιτσάνη της Βορείου Ηπείρου (1910). Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων και για ένα διάστημα άσκησε το λει­τούργημα του εκπαιδευτικού. Η τύχη της ιδιαίτερης Πατρί­δας του κρατούσε σε συνεχή υ­περδιέγερση την ευαίσθητη καρ­διά του. Αναζητούσε ευκαιρίες για να καταστήσει χρήσιμη την συμβολή του στην εθνική Βορειοηπειρωτική υπόθεση. Πήρε μέρος ενεργητικό σε όλες τις αγωνιστικές εκδηλώσεις του υπόδουλου πληθυσμού, για την επιβολή των εθνικών δικαιωμά­των των Βορειοηπειρωτών. Με­τά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο (1940-41), εντάχτηκε στο Μ.Α.Β.Η. (Μέτωπο Απελευθερώσεως Βορείου Ηπείρου) σαν στέλεχος της Οργανώσεως αυ­τής. Ανέπτυξε αξιόλογη δράση. Στη συνέχεια, εντάχθηκε στον ΕΔΕΣ-ΕΟΕΑ (Εθνικές Oμάδες Ελλήνων Ανταρτών).

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τα στρατεύματα κατοχής (1944), εγκαταστάθηκε στα Γιάννινα, όπου ανέπτυ­ξε αξιόλογη δημοσιογραφική και πολιτιστική δραστηριότητα. Το 1952 εκδίδει στα Γιάννινα την «Ηπειρωτική Εστία», πε­ριοδικό σύγγραμμα που βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών (και εξακολουθεί να εκδίδεται).

Το 1956 μεταναστεύει στην Αμερική, όπου οι βασικές σκέ­ψεις και ενέργειές του στρέφονταν συνεχώς προς την σκλά­βα ιδιαίτερη Πατρίδα του, την Βόρειο Ήπειρο. Στην Αμερική ήταν συνεργάτης της ομογενειακής εφημερίδας «Εθνικός Κή­ρυξ» και άλλων εκδόσεων. Το 1959 ίδρυσε στη Νέα Υόρκη το «Ελληνικό Πνευματικό και Εκδοτικό Κέντρο» και για 6 χρόνια ήταν διευθυντής στο ΗΕLLENIC RADIO ΝΕWS. Δημοσίευσε πολλά άρθρα και μελέτες και ανάμεσα σ’ αυτά είναι η «Ηπειρωτική Ανθολο­γία» (τόμος Α’), «Νοεροί περίπατοι στην Ελλάδα» κ.ά.

Η Αμερική, ήταν της μοίρας να γίνει η τελευταία κατοικία του Μιχαήλ Χαρ. Μάνου (πέθανε στα 1973). Με την διαίσθηση του μακρινού ταξιδιού του, λίγο πριν πεθάνει, έγραψε το κύκνειο ποίημά του, σαν αποχαιρετι­στήριο μήνυμα σ’ εκείνους, με τους όποιους τον συνέδεσαν δε­σμοί φιλίας και κοινοί πατριω­τικοί αγώνες: «Με το αχνό α­κόμα συναίσθημα του αναχωρητού, στέλνω σε λίγους προσφι­λείς μου, την ύστατη ενθύμηση από το πέρασμά μου από τη ζωή.»

Στη φωτογραφία στο εξώφυλλο:

Από τη μοναδική στα χρονικά της Ομογένειας Αμερικής συγκέντρωση των Ελληνοαμερικανών διανοουμένων (καλλι­τεχνών, λογιών, δημοσιογράφων, κλπ.) που έγινε στις 4 Νοεμβρίου 1960. το βράδυ, στην αίθουσα του ελληνικού εστια­τορίου της 44ης δυτικής οδού αρ. 143, προς τιμήν του παρεπιδημούντος τότε στη Νέα Υόρκη διευθυντή του περιοδικού του Αποδήμου Ελληνισμού «ΚΡΓΚΟΣ» κ. Γιάννη Άδ. Χατζηπατέρα.

Στη φωτογραφία ο Ηλίας Ζιώγας που οργάνωσε την εν λόγω αλησμόνητη βραδιά, την στιγμή που εκφωνεί το λόγο του, διά του όποιου καλούσε τους ομογενείς διανοουμένους Αμερικής να σχηματίσουν μιαν «Εταιρία Ελληνοαμερικανών Διανοουμένων». Απ’ τα αριστερά στα δεξιά: ο Ελληνοαμερικανός ποιητής, μεταφραστής των έργων τού Καζαντζάκη κ. Κίμων Φράϊαρ,ο ανταποκριτής της «Ελευθερίας» Αθηνών κ. Σπύρος Γρανίτσας, ο θιασάρχης κ. Αδαμάντιος Λεμός, ο Αθηναίος δημοσιογράφος κ. Σπύρος Τριανταφύλλου, ο έκδοτης της « Ηπειρωτικής Εστίας» Ιωαννίνων και διευθυντής της ενταύθα «Ενιαίας Ηπείρου» κ. Μιχάλης Μάνος, ο άρχισυντάκτης του «Εθνικού Κήρυκος» κ. Γ. Γενεράλης, ο Ζιώγας και ο έκδοτης της «Νέας Υόρκης» κ. Σπύρος Μινώτος. (Η φωτογραφία οφείλεται στον κ. Κ. Χατζηκωνσταντίνου).

Νοσταλγός Αγωνιστής

Εφημερίδα “Πυρσός”