Υπάρχει πολιτική μετά τη συναισθηματική καταιγίδα;
Γράφει ο Νίκος Ξυδάκης
Η πολύχρονη κρίση έχει μετατοπίσει το συλλογικό φαντασιακό προς μια φαταλιστική υποταγή σε τετελεσμένα, σαν «αυτή είναι η Ελλάδα», σαν να πήραμε το ψυχικό ownership των μνημονίων στα υποθηκευμένα σπίτια μας, στις λεηλατημένες δουλειές μας. Σαν να εντοιχιστήκαμε μες στον καπιταλιστικό ρεαλισμό τους.
Aς μεταφέρουμε τη συναισθηματική καταιγίδα των συλλαλητηρίων Τεμπών σε μια τετ-α-τε πολιτική συνάντηση.
Ας πάρουμε τον Κυρ. Μητσοτάκη, αυτόν τον κυνηγό bots της προχθεσινής Βουλής, τον κυνικό του «δεν ήξερα τίποτε, και δεν τρέχει και τίποτε», κι ας τον βάλουμε αντιμέτωπο με την Μαρία Καρυστιανού, πρόσωπο με πρόσωπο. Μισή, μία, δύο ώρες, χωρίς ότο-κιου, χωρίς υποβολείο. Να μιλήσουν γι΄ αυτή τη χώρα, για την παρούσα της κατάσταση, για θεσμούς, για την πολιτική ως ηθική και όχι ως επάγγελμα, για τον συναισθηματικό ριζοσπαστισμό.
Το βλέπουμε ήδη. Από τη μια, ο γόνος Κυρ. Μητσοτάκης, σιδερωμένος, δασκαλεμένος, εκπρόσωπος μιας δράκας πλουσίων, κληρονόμων, φυλάρχων που μιλούν σε υπηκόους, με την αλαζονεία πάντα της απόστασης, του προστατευμένου κελύφους. Από την άλλη, η υποδειγματικά middle class Καρυστιανού, γιατρός, με τατουάζ στον πήχη τα μαυροπούλια των Τεμπών. Κομψή και περιποιημένη, όχι ξεμαλλιασμένη και κουρέλα, όπως τη θέλουν ακροδεξιά τρολ και ξεφωνημένοι επίσκοποι.
Σε λίγα λεπτά. Ο κληρονόμος κάθιδρος σκληρίζει, πλατσουρίζει μεταξύ δικαιολογιών, «δεν μου τα είπανε», και θράσους «θέλετε να αποσταθεροποιήσετε; θέλετε χάος;», οι οφθαλμικοί βολβοί περιστρέφονται απεγνωσμένα, ζητώντας βοήθειες Γκρίνμπεργκ. Η μητέρα της Μάρθης-χωρίς-οξυγόνο, μιλά κοφτά, συντεταγμένα, ορθολογικά, αμετακίνητα, χωρίς καν το ελάχιστο τρακ της τότε Εξεταστικής, με πρόσωπο πετρωμένο πια, ολόκληρη μια χθόνια δύναμη, έχοντας μαζί της τη Μάγδα Φύσσα, τη Γρίβα, τον Χούπα, τον Πλακιά, τον Ασλανίδη, τον Μπέζα, όλους τους γονείς της χώρας, όλα τα παιδιά της χώρας.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΣΜΟΣ
Είναι εντέλει θέμα αντιπροσώπευσης, ποιος εκφράζει ποιους και τι; Ναι, αλλά όχι μόνο. Το διαρκές συμβάν των Τεμπών, ως θανατοπολιτική αυτού του κράτους, αυτών των θεσμών, κατέναντι στους πολίτες, μάς φανερώνει όχι μόνο το κράτος σαν τρένο χωρίς σήμανση και κανόνες, αλλά και μια πολιτική «ελίτ» συγκροτημένη σαν θανατοπολιτική οργάνωση, σαν συμμορία, ικανή να υποκλέπτει, να παρακολουθεί και να εκβιάζει τα ίδια της τα στελέχη, ικανή να ψεύδεται, να καταστρέφει κάθε τεκμήριο και να ασελγεί πάνω σε νεκρά σώματα.
Ο κόσμος, ο λαός, το πλήθος των συλλαλητηρίων αισθάνεται πια ότι κινδυνεύει εξίσου με τη Μάρθη και τη Φρατζέσκα, εξ ου και ο συναισθηματικός ριζοσπαστισμός. Δεν είναι μόνο ο αποτροπιασμός του κόσμου για τη συμπεριφορά της εξουσίας, αλλά και ο σπασμός του ένστικτου επιβίωσης, διότι δεν αποδέχεται τη «φτηνή ζωή», δεν αποδέχεται να είναι αναλώσιμος στα διαρκή ατυχήματα της κανονικότητας.
Το ερώτημα βέβαια είναι πώς και πού θα διοχετευθεί αυτός ο ριζοσπαστισμός των συναισθημάτων, αν θα λάβει πολιτική μορφή, ώστε να υπάρξουν η περίφημη «δικεοσήνη», κανόνες, μια ηθική στάση, ο σεβασμός προς τη ζωή και το ανθρώπινο πρόσωπο.
Ο ΕΚΦΥΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΒΑΠΤΙΣΗ
Έχω την αίσθηση ότι η πολύχρονη συνεχιζόμενη κρίση, κοινωνική και οικονομική, από το 2008 έως σήμερα, έχει σωρεύσει απέραντη κόπωση, έχει συνεπιφέρει ψυχική παραίτηση, δομική ημικατάθλιψη· έχει μετατοπίσει το συλλογικό φαντασιακό προς μια φαταλιστική υποταγή σε τετελεσμένα, σαν «αυτή είναι η Ελλάδα», σαν να πήραμε το ψυχικό ownership των μνημονίων στα υποθηκευμένα σπίτια μας, στις λεηλατημένες δουλειές μας. Σαν να εντοιχιστήκαμε μες στον καπιταλιστικό ρεαλισμό τους.
Η απέραντη σιωπή πριν από τα Τέμπη είναι η ταφική σιωπή του πολιτικού και πνευματικού κενού. Είναι ο εκφυλισμός. Σαν να μην υπάρχουν πια ζωτικές δυνάμεις να αφυπνίσουν το κοινωνικό σώμα, οργανικοί διανοούμενοι, εργατικοί ηγέτες, τροβαδούροι, ποιητές, να δούμε καθαρά τους εαυτούς μας, να μας προβάλουμε στο μέλλον, να μας φανταστούμε υπέρτερους, ότι αξίζουμε κάτι ανώτερο από βασικό μισθό για πάντα, ρημαγμένο σχολείο, ερείπιο νοσοκομείο, κουφό δικαστήριο, ληστρική τράπεζα, όχι μόνο παρηγορητικά τατού νύχια temu μπάφους αντικαταθλιπτικά.
Δεν θα πω τι μπορεί και δεν μπορεί η Αριστερά, τι έκανε και δεν έκανε, πως αυτοχειριάστηκε και πώς αυτοεξευτελίστηκε. Θα περιοριστώ να πω ότι η κοινωνική Αριστερά τώρα έχει μια ευκαιρία να αναβαπτιστεί στη συναισθηματική πλημμυρίδα των Τεμπών, στον άμορφο ριζοσπαστισμό, όπως βαπτίστηκε πιο πρόσφατα στα θερμά ύδατα του 2008 και του 2011. Και να αναδυθεί ταπεινή, σοφή, χρήσιμη, εικονοκλαστική, οραματική, ουσιωδώς ριζοσπαστική. [Ξανά: χρήσιμη, εικονοκλαστική.]
Ας δει τα πρόσωπα των παιδιών στις διαδηλώσεις για τα Τέμπη, τα πρόσωπα των γονιών, το πετρωμένο πρόσωπο της Καρυστιανού που αφύπνισε έναν κοιμισμένο λαό, ας δει όχι μόνο τη θλίψη της ή την οργή της, αλλά τη βούληση
ΕΠΟΧΗ, 08.03.2025
