Δαιμονοποιούμε ή εκθειάζουμε και μιμούμαστε το κακό μας παρελθόν;

Ηλίας ΣΤΟΛΗΣ

(Μια διαφορετική προσέγγιση των θεμάτων στο δημόσιο λόγο)

Με τις σκέψεις που παραθέτουμε, ξεκαθαρίζουμε εξ’ αρχής, πως δε θα θέλαμε να δώσουμε συγχωροχάρτι, για να ξεχάσουμε, να υποβαθμίσουμε, ούτε να κουκουλώσουμε κακώς κείμενα και ευθύνες του σκοτεινού πρόσφατου ή και απώτερου παρελθόντος.

Αν υπάρχει κάποιο αξιόλογο κενό στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, ευχαρίστως όποιος θέλει ας το γεμίσει και αν έχει πραχτική κοινωνική αξία, ας το εκθειάσει. Η Ιστορία και η κοινωνική μνήμη, διαιωνίζουν και εκθειάζουν ειδικά, τα ανδραγαθήματα, αλλά δεν υποβαθμίζουν και δεν ξεχνούν τις ειδεχθείς πράξεις ατόμων και κοινωνικών συνόλων.

Πέραν τούτου, νομίζουμε πως οι σκέψεις και οι πράξεις των προγόνων ή ενός συγγενικού προσώπου, δεν προσδιορίζουν, απαραίτητα, την προσωπικότητα των απογόνων. Μάλιστα στη σημερινή ανεξέλεγκτη, από δεσμούς κοινωνία, το φαινόμενο αυτό γίνεται όλο και πιο σπάνιο.

Ως εκ τούτου, τα εύσημα, καθώς και οι κοινωνικοί αφορισμοί-κατακεραυνώσεις, ανήκουν στους πρωταίτιους και όχι στους απογόνους τους. Μόνο στα ολοκληρωτικά καθεστώτα, αρκούσε ένα «ανεπιθύμητο», για κάποιους, πρόσωπο και η μπάλα «έπαιρνε» όλο το συγγενολόι.

Ορισμένοι από μας και όχι μόνο, δυστυχώς θα έλεγα, με περισσή εμμονή, ενώ ευαγγελίζονται δημοκρατικές αρχές, καταλογίζουν σε απογόνους δεύτερης και τρίτης γενιάς, αμαρτίες και ευθύνες προγόνων ή εκ του συγγενικού τους περιβάλλοντος, χωρίς ενδείξεις κληρονόμησης ανάρμοστων συμπεριφορών και αγνοώντας την πιθανότητα μη επικοινωνίας ή μη καν γνωριμίας μεταξύ των.

Νομίζουμε πως βρισκόμαστε ενοποιών, τουλάχιστον, επιζήμιων και επιπόλαιων συμπεριφορών, εκτιμήσεων με αρνητικές επιπτώσεις, τόσο στην κοινωνία όσο και στους ίδιους τους εκφραστές των, διότι η περισσή εμμονή οδηγεί σε παράπλευρες αρνητικές σκέψεις ως προς τα κίνητρά τους.  Κινδυνεύουν να κατηγορηθούν για αναμόχλευση παλιών πραχτικών από νέους θήτες, για εκδήλωση συνδρόμου «ταύτισης θύματος με τον θύτη του» ή για συνεχιστές με άλλα προσωπεία και μέσα.

Η σημερινή καταρρακωμένη και αποδεκατισμένη κοινωνία του ειδικού ελληνικού χώρου της αλβανικής επικράτειας, δεν αντέχει παρόμοιες σκέψεις και πράξεις, ούτε τους δήθεν «υπερπατριωτικούς» κομπασμούς. Στο χορό τους, οι Σπαρτιάτες τραγουδούσαν: οι παλιοί καφιώνταν για τα ανδραγαθήματά τους, οι μεσόκοποι εδείκνυαν τα κατορθώματά τους και οι νέοι ορκιζόταν πως«εμείς θα γίνουμε πολύ καλύτεροί σας». Ας τους μιμηθούμε και ας προσπαθήσουμε να γίνουμε καλύτεροι, πρώτα από όλα για τον ίδιο τον εαυτό μας. Η κοινωνία μας θα το εκτιμήσει.